Eerste Phytophthora: ‘Onderneem actie, zodat er toch nog wat te oogsten valt dit jaar’
Opslag is een belangrijke oorzaak voor de Phytophthora die nu al door heel Nederland te vinden is. Pinxterhuis: „Aardappelopslag zien we dit jaar heel veel. Met name in het Zuiden van het land. Opslag bestrijden is een cruciale maatregel.” Lastig is hierbij dat dit volgens de regelgeving pas vanaf 1 juli verplicht is, maar door de weersverandering en de moeizame oogst van vorig jaar is er nu meer opslag dan wenselijk. De Taskforce roept dan ook op om vanaf het moment dat een teler opslag ziet, deze direct te bestrijden.
Najaar 2023 eist nu zijn tol
Er zijn ook percelen die vorig jaar niet geoogst konden worden en waar nu de aardappelen weer boven komen. Deze moeten gebrand of gespoten worden. Echter, sommige percelen zijn nog steeds niet berijdbaar volgens Pinxterhuis. Deze percelen liggen volgens hem verspreid over het hele land.
Snelle groei vraagt nog striktere monitoring
De aardappelpercelen waar nu Phytophthora wordt aangetroffen liggen met name in Zuid-Oost Nederland. Er zijn ook verontrustende berichten over Noord Holland en Flevoland, geeft Pinxterhuis aan. „We zien hierbij dat de meeste telers wel de intentie hebben om maatregelen te treffen, maar dat sommigen omkomen in het werk.” Het gewas groeit nu heel hard, wat extra oplettendheid van de teler vraagt. Gangbare boeren hebben al wel een preventieve bespuiting gedaan, maar de planten zijn door de harde groei sneller vatbaar. „Telers lijken te veel in hun routine te zitten en te weinig zicht te hebben op hoe hard het gewas groeit en hoe het ervoor staat. Met andere woorden: niet alle telers zijn frequent genoeg op hun perceel. Vooral nu het zo hard groeit, moet je veel strikter monitoren. Gangbaar loop je met je bespuitingen door de snelle groei achter de feiten aan”, alsdus Pinxterhuis. Haarden kunnen gemeld worden bij de NAK om in het belang van de sector handhaving te starten.
Mogelijk nog heftiger dan vorig jaar
Het is uitzonderlijk vroeg dat de schimmelziekte de kop op steekt. „Vorig jaar waren de Phytophthora-uitbraken in dertig jaar niet zo ernstig. Omdat het dit jaar nog vroeger is dan vorig jaar, lopen we het risico dat het nog heftiger wordt. We kunnen ons nergens verslapping veroorloven. De Taskforce is dan ook niet voor niks opgericht.”
Volgens Pinxterhuis is er nog geen verschil te zien tussen gangbare en biologische percelen, de indruk is wel dat het met name in de consumptieaardappelen zit. Of dit via het pootgoed komt, vindt Pinxterhuis moeilijk te zeggen. „Maar we hebben wel voor latent pootgoed gewaarschuwd.” Voor zover Pixterhuis weet zijn er nog geen resistenties doorbroken. „Dat risico hebben we vorig jaar zien gebeuren en dat bestaat dit jaar weer opnieuw.”
Taskforce phytophthora
In de loop van de nazomer van 2023 kwamen er steeds meer signalen dat de Phytophthora-besmetting uit de hand liep en nauwelijks te beheersen viel. De stuurgroep van het Actieplan Plantgezondheid van BO Akkerbouw besloot daarop de Taskforce Phytophthora in te stellen om tijdig tot een breed gedragen en adequate aanpak voor 2024 te komen.
De Taskforce werkt aan een applicatie waarin inzichtelijk is waar de Phytophthora zich bevindt, om welke stammen het gaat en welke impact het kan hebben op specifieke rassen. Dit jaar lukt het niet om zo’n app te realiseren en ligt de focus vooral op het zorgen dat telers de beheersmaatregelen naleven. Pinxterhuis blijft benadrukken dat het belangrijk is dat telers en adviseurs elkaar aanspreken bij een uitbraak en elkaar helpen om deze te beheersen.
