Export pootgoed wacht op Russen

De uitspraken van Dijksma tijdens een Kamerdebat over het opengaan van de Russische grenzen hebben veel vragen opgeroepen bij de Nederlandse handelshuizen. “Waarom zegt ze dat nu”, vraagt directeur Jan van Hoogen van Agrico zich verbaasd af. “De Russen hebben aangegeven dat ze fytosanitaire inspecties willen uitvoeren voordat ze de grenzen open doen. Maar verder dan dat is het nog niet gekomen." Van een daadwerkelijke export is dan ook nog geen sprake.
Ook zijn collega Gerard Backx van HZPC begrijpt de uitspraken van Dijksma niet. “Er kunnen nog geen aardappelen weg. En we weten niet aan welke voorwaarden we moeten voldoen om te kunnen exporteren”, zegt hij. “Ik erger me vreselijk aan de politiek die nu roept dat de grens open is terwijl we als exporteurs niets kunnen en niets weten.”
Onduidelijkheid bij EZ
Ook bij het ministerie van EZ lijkt de situatie niet allemaal even duidelijk. Een woordvoerder van het ministerie meldde gisteren dat één Nederlands handelshuis inmiddels al pootaardappelen had afgeleverd aan Rusland. Later die dag kwam deze echter op zijn uitspraken terug.
Pestfree areas
Eén van de argumenten van de Russen is dat de pootaardappelen geteeld moeten worden in zogeheten ‘pestfree areas’. Maar wat is ziektevrij, vraagt Van Hoogen zich af. In theorie zou dat kunnen betekenen dat delen van Nederland vrij worden verklaard en kunnen exporteren, terwijl andere gebieden dat niet kunnen. “De NVWA zal nooit accepteren dat bepaalde gebieden wel mogen exporteren naar Rusland, terwijl voor andere gebieden de deuren op slot blijven.”
De Russen moeten het Nederlandse systeem goedkeuren en aangeven aan welke condities we exact moeten voldoen, zegt Backx. “Dat lijkt een lange lijst met zaken te worden waarvan de NAK al aangeeft dat niet alles mogelijk is.”
In juni 2013 deed Rusland de grenzen op slot voor pootaardappelen uit Nederland en enkele andere Europese landen. Rusland stelt dat deze landen onvoldoende kunnen waarborgen dat de aardappelen zijn geteeld in gebieden die vrij zijn van ziekten. Vorige week sloot Wit-Rusland op aandringen van Rusland ook de grenzen voor pootgoed uit Europa.
Finland
Finland is één van de landen die ook een exportverbod naar Rusland kregen opgelegd. “De Russen hebben daar twee weken geleden grondmonsters genomen. Maar er is nog steeds geen aardappel naar Rusland vervoerd.”
De druk op de Russische regering wordt de laatste maanden enorm opgevoerd, zegt Van Hoogen. “Ook door bijvoorbeeld een bedrijf als PepsiCo. Die heeft enorm geïnvesteerd in de fritesindustrie in Rusland.”
Exportrecord
De export van Nederlandse pootaardappelen komt ondanks het exportverbod naar Rusland niet in gevaar, stelt de Agrico-directeur. “Er zijn landen die dit seizoen meer hebben afgenomen dan verwacht. Daardoor is er al een flinke hoeveelheid poters de grens over gegaan. Als Rusland er weer bij komt, dan zouden we ook dit jaar wel eens een exportrecord kunnen halen’, aldus Van Hoogen. “Het is nog geen april”, voegt hij daar hoopvol aan toe.