Russische inspectie pootgoed van start
Rosselkhoznadzor, de Russische voedsel- en warenauthoriteit krijgt de komende dagen te zien waar het om vraagt: de medewerkers van de dienst gaan op inspectie bij meerdere pootgoedbedrijven in Nederland. De handelshuizen hebben partijen uitgezocht die eventueel naar Rusland geëxporteerd kunnen worden, en deze doorgegeven aan de NVWA. De Russen zullen tijdens hun monitoringsinspecties, zoals die zo mooi heten, monsters nemen en deze in hun eigen land onderzoeken.
Nog wel twee weken wachten
En dan is het weer afwachten. Als de uitkomst van de monitoring positief is, kunnen vanaf begin maart Nederlandse pootaardappelen weer naar Rusland worden uitgevoerd, gaf staatssecretaris Dijksma eerder aan. Maar directeur Jan van Hoogen van Agrico verwacht dat het nog wel zeker twee weken kan duren voor de Russische grenzen opengaan voor Nederlands pootgoed. Ook Jan Gottschall van de Nederlandse Aardappel Organisatie (NAO) is terughoudend. ‘Ik ga er van uit dat de grenzen na een positieve uitslag weer opengaan, maar zekerheid is in dit dossier altijd lastig.’
Eén van de eisen van de Russen is dat de pootaardappelen geteeld moeten worden in zogeheten ‘pestfree areas’. Maar dat is discutabel, vindt Van Hoogen. Wat is ziektevrij, vraagt hij zich af. In theorie zou dat kunnen betekenen dat delen van Nederland vrij worden verklaard en kunnen exporteren, terwijl andere gebieden dat niet kunnen. ‘De NVWA zal nooit accepteren dat bepaalde gebieden wel mogen exporteren naar Rusland, terwijl voor andere gebieden de deuren op slot blijven.’
Finland
Finland is één van de landen die ook een exportverbod naar Rusland kregen opgelegd. ‘De Russen hebben daar twee weken geleden grondmonsters genomen. Nu gaan voor de Finnen de grenzen eindelijk weer open’, zegt Van Hoogen. ‘Als je dan bedenkt dat het aantal telers in Nederland vele malen groter is dan in Finland, dan kan het hier nog wel langer gaan duren.’ Gerard Backx van HZPC is het met zijn collega eens: ‘De goedkeuring voor Finland heeft dik veertien dagen geduurd. Ik ben benieuwd hoe lang het bij ons gaat duren.’
Dat betekent dat er bij Agrico en HZPC vooralsnog nog geen actie wordt ondernomen richting Rusland. Partijen die eventueel geschikt zijn voor de Russische markt blijven rustig in de bewaring liggen tot de grenzen daadwerkelijk weer open zijn. ‘We gaan daarvoor nog geen aardappelen opzakken’, zegt Van Hoogen stellig.
Pijn nog niet zo groot
De export naar Rusland begint doorgaans pas in april. Daarom is de pijn nog niet zo groot, zegt Van Hoogen. ‘Maar de Russen moeten wel opschieten.’ De kans is namelijk groot dat er dit jaar veel minder Nederlandse pootaardappelen naar Rusland gaan, aldus de directeur. ‘Wij gaan door met onze handel. Als wij een andere afzetmarkt vinden voor deze aardappelen gaan ze daar heen. We hebben al fors doorverkocht aan andere landen.’
Ook HZPC heeft veel poters elders kunnen afzetten. ‘De Russen krijgen op deze manier aardappelen die ze in eerste instantie hadden afgedaan als tweede keus. Maar dat is het gevolg van hun eigen beleid.’ De inschatting van Van Hoogen over de uiteindelijke export naar Rusland: ‘Het kon wel eens de helft worden van wat we normaal aan Rusland verkopen.’
