Samenwerking voor fytosanitaire preventie

Met deze intentieverklaring onderstrepen de ondertekenaars (onder meer NAO, KAVB en Plantum) het belang van fytosanitaire preventie en zetten zij samen de schouders onder een stelsel van preventie en risicoafdekking. Komende tijd worden de afspraken geconcretiseerd en verder uitgewerkt.

Afhankelijk van de export

De handelssector is uitermate afhankelijk van de export. Daarom willen we de zaken in Nederland goed voor elkaar hebben op het gebied van bijvoorbeeld plantgezondheid en beschermingsniveau’s’, zegt René van Diepen van de Nederlandse Aardappel Organisatie (NAO). De sector heeft weliswaar al veel zaken zelf geregeld (zoals het Hygiëneprotocol Ringrot), maar die kunnen binnen het convenant verder worden uitgebouwd, zegt Van Diepen. ‘We hebben nu ook een extra lijntje met de topsectoren.’

De afgelopen jaren hebben zich incidenteel uitbraken van quarantaine organismen voorgedaan. Maar één enkel geval kan grote gevolgen hebben voor individuele ondernemers en voor de exportpositie van Nederlandse land- en tuinbouw. Recente voorbeelden zijn de uitbraak van Clavibacter in de tomaten, de paprikasnuitkever in de paprikateelt en de uitbraak van de Oost-Aziatische boktor in de boomkwekerij.

Schade

De gevolgen van een uitbraak van een quarantaine organisme voor de individuele ondernemer zijn enorm. Om de financiële schade te beperken, zijn afgelopen jaren steeds ad hoc regelingen ingesteld met een beperkte vergoeding voor de getroffen ondernemers. Voor financiering van deze regelingen kon vanwege het sectorbelang via het Productschap Tuinbouw een beroep worden gedaan op alle telers, kwekers en handelaren. Met het verdwijnen van de productschappen is deze mogelijkheid verdwenen.

Genoemde incidenten zijn voor het landbouwbedrijfsleven en de overheid aanleiding om intensiever samen te werken aan het beperken van de risico’s voor ondernemers. En dit begint bij preventie. Door het in acht nemen van hygiënemaatregelen op de bedrijven, het vroegtijdig signaleren van ‘verdachte’ plagen of ziekten en het adequaat en snel handelen na signalering.

Structurele regeling

Als ondanks preventieve maatregelen toch een uitbraak van een quarantaine organisme plaatsvindt, moet een structurele regeling voorzien in afdekken van de schade. Overheid en bedrijfsleven hebben gezamenlijk een verantwoordelijkheid. De ondertekenaars werken daarom gezamenlijk een systematiek en criteria uit voor het instellen van een dergelijke regeling, inclusief de financieringskaders.