NAV: 15% krimp areaal aardappelen in 2015
Bij een gemiddelde opbrengst van circa 46,5 ton per hectare komt de opbrengst dit jaar uit op 25,5 miljoen ton. Uit een analyse van de markt concludeert de NAV dat het kantelpunt bij 22 miljoen ton ligt. ‘Willen we volgend jaar meer kans hebben op een goed rendement dan is krimp noodzakelijk’, aldus de vakbond. ‘Momenteel is er zoveel aanbod dat er nauwelijks vraag is naar de nog vrije aardappelen. En de prijs is daarmee tot een dramatisch dieptepunt van anderhalve eurocent gedaald.’
Gezamenlijk aanbod beheersen
Voorwaarde hiervoor is echter wel dat telers dergelijke afspraken moeten kunnen maken, stelt de NAV. ‘De Producenten Organisaties (PO’s), waarvoor in het nieuwe GLB veel aandacht is, kunnen hiervoor een mooi instrument zijn.’ Daarom pleiten de gezamenlijke agrarische vakbonden bij de Nederlandse en Europese overheid om de mogelijkheden voor de PO’s zo ruim mogelijk in te vullen, zodat ze ook werkelijk het aanbod kunnen beheersen.
De individuele teler heeft geen mogelijkheden de markt te beïnvloeden. Daarom pleit de NAV opnieuw voor krachtenbundeling. ‘De telers in Noordwest-Europa kunnen gezamenlijk de markt wel beïnvloeden door een deel, bijvoorbeeld 15 procent, niet op de markt te brengen. Dit zou zeker een positieve invloed op de markt hebben.’ De kans om dit binnen vier weken nog voor elkaar te krijgen lijkt niet groot, weet ook de NAV.
Crisisjaar
De vakbond vreest voor een crisisjaar in de akkerbouw. ‘Want als we ook de ontwikkelingen op de uien-, graan- en suikermarkt zien, dreigt dit een zeer zwaar jaar voor akkerbouwers te worden. De wetgever zal de mogelijkheid moeten bieden, maar de telers zullen dan zelf de stap moeten zetten om hun krachten te bundelen en gezamenlijk in de markt te opereren. Wanneer dat zou lukken heeft het drama van dit seizoen toch nog iets positiefs opgeleverd.’
Met een opbrengstprijs van de vrije fritesaardappelen, die slechts circa 10 procent van de kostprijs dekt, is het ‘nauwelijks verantwoord de aardappelen te oogsten’. En ook voor de verwerkers is er in een dergelijke markt nauwelijks enig rendement te maken.
Uitbreiding areaal was ‘logisch’
Vorig jaar werd het begin van het fritesaardappel seizoen gekenmerkt door krapte van aanbod en daardoor hele mooie afland prijzen voor de vrije aardappelen. Het is volgens de NAV dan ook logisch dat er dit jaar meer vroege aardappelen zijn gepoot. Dankzij het vroege voorjaar en prima groeiomstandigheden, was er op tijd meer dan genoeg aanbod. Om zich van grondstof verzekerd te weten, heeft de industrie veel gecontracteerd.
