Flinke toename van bladrol in 2024, bacterie voornaamste reden voor verlaging

„Waar we in 2023 nog heel veel Y-virus in de nacontrole zagen en een klein percentage bladrol zien we in 2024 een verschuiving. Het percentage Y-virus nam af naar 36,1 procent, terwijl bladrol een flinke toename liet zien”, vertelde NAK-beleidsmedewerker Laura van Bezouwen tijdens de online telersvergadering van de keuringsdienst.

Een mogelijke oorzaak van de toename van bladrol kan worden gevonden in de bladluissituatie van afgelopen seizoen. Hoewel er lokaal grote verschillen waren, bleek uit onderzoek naar de vectorendruk dat op sommige plekken heel laat in het seizoen nog behoorlijk wat bladluizen actief waren, en wat de overdracht van virus goed mogelijk heeft gemaakt.

Tot in de jaren negentig was bladrol, ofwel het PLRV-virus, een veelvuldig voorkomend probleem in de aardappelteelt. Sinds 1997 nam het aantal meldingen zeer sterk af, waarna deze ziekte na 2001 eigenlijk niet meer werd aangetroffen. In dat jaar is bladrol voor het laatst meegenomen in de nacontrole. Sinds 2020 treffen keurmeesters weer met enige regelmaat gekrulde bladeren aan in het gewas.

Bacterie

In seizoen 2024 was de reden van verlaging vooral bacterie. „In Nederland hanteren we een hele strikte bacterienorm. Je overschrijdt deze snel en daardoor moet je het perceel verlagen”, zegt Van Bezouwen. „Dat neemt niet weg dat deze percelen ook virus kunnen bevatten. Maar als een perceel al verlaagd is op bacterie, is virus geen argument meer om hem ook nog op te verlagen.”

De cijfers laten zien dat er in 2024 ook aardig wat verlaging is geweest op virus. Een landelijke verlaging van ongeveer 21 procent, wat een aanzienlijke daling is ten opzichte van seizoen 2023. Toen was dit circa 30 procent. „Als je naar de regio’s kijkt, dan zie je dat er in Zuid relatief weinig is verlaagd op virus. Noord 1 was dit jaar de regio met de meeste verlagingen op virus”, aldus Van Bezouwen.

Areaaldaling pootgoed

In 2024 was er sprake van een hele lichte areaaldaling ten opzichte van 2023. De areaaldaling zat vooral binnen de klassen PB en S. Er was sprake van een toename van het areaal ATR en klasse A. Dit is volgens Van Bezouwen toe te wijzen aan de seizoensinvloeden van vorig seizoen. „In seizoen 2023 waren er veel partijen met virus. Als die zijn verlaagd in de nacontrole, zie je dat het volgende seizoen terug.”