ABN Amro: zonder gelijk speelveld teruggang aardappelteelt Nederland

Volgens ABN Amro lukt het de Nederlandse telers de laatste jaren onvoldoende om een goede boterham te verdienen met de aardappelteelt. Daarom is er minder budget voor innovatie op bedrijven. De bank vreest dat bij verdwijnen van de teelt uit Nederland de milieubelasting van de aardappelketen zwaarder wordt en de kosten van landschapsonderhoud, nu verzorgd door akkerbouwers, zullen stijgen.
Het rapport somt positieve kanten van de Nederlandse akkerbouwketen op. Nederland heeft daarbij voor de akkerbouw een goede infrastructuur met wegen, havens, verwerkers en kennis van de hele aardappelketen. Met 6.700 consumptieaardappeltelers en 2.400 pootgoedtelers leunt de akkerbouw sterk op de aardappel.
Schaalvergroting remt af
De schaalvergroting is tussen 2007 en 2015 echter wel minder snel gegaan dan in de voorgaande jaren, constateert ABN Amro: 'Hierdoor lijkt er minder drang te zijn naar grotere bedrijven. Kwaliteitsdruk laat zich hiervoor als belangrijke oorzaak aanwijzen. Bij een lagere beschikbaarheid van gewasbeschermingsmiddelen is het moeilijker om het kwaliteitsniveau van pootgoed, aardappelen en uien op peil te houden. Hierdoor is een hogere vruchtwisseling (1 op 5 voor consumptieaardappelen en 1 op 4 voor pootgoed) noodzakelijk. Door een lagere intensiteit gaan ziektedruk en gebruik van chemische middelen omlaag, en zal de bodemgesteldheid verbeteren. Hiervoor zal wel een hoger saldo nodig zijn om de extra kosten goed te maken. Lukt dit niet, dan zal de productie afnemen.'
Volgens het rapport hebben akkerbouwers behoefte aan meer informatie over de markt. De prijsontwikkeling is voor de boer minder doorzichtig. De teler heeft niet genoeg tijd om voortdurend met de markt bezig te zijn. Hij kiest vaak voor een mengsel van contracten, een pool en wat vrij verkoop. Risico's indekken op de termijnmarkt doen telers maar in beperkte mate, stelt ABN Amro.
De bank vindt het belangrijk dat verduurzaming doorzet. Het rapport wijst op nieuwe technieken, op emissiebeperking en op het te traag beschikbaar komen van nieuwe groene middelen door moeizame procedures. De trends in voedsel in binnen- en buitenland bieden nieuwe mogelijkheden voor de aardappelketen. ABN Amro roept ketenpartijen op daarin samen te werken. Herkomst van voedsel is voor exportbestemmingen als Frankrijk en Azië steeds belangrijker. De bank denkt dat de sector beter kan communiceren over de gezonde en goede eigenschappen van de aardappel.

Tekst: Jorg Tönjes
Beeld: Jorg Tönjes