Vaste normstelling voor pootgoed in klasse B nog geen gelopen race

Na de felle en emotionele discussies in de afgelopen weken over de aanpassing van de normen voor groeischeuren wil de NAK naar een structurele oplossing, zodat zo’n tussentijdse aanpassing niet meer nodig is. De NAK wil echter de deuren niet hermetisch sluiten. Er kan ooit weer een calamiteit ontstaan die een ad-hoc oplossing noodzakelijk maakt. Een virusjaar als 1992 vereist maatwerk als nazorg, geen blokkade, aldus de keuringsdienst.

Calamiteiten

Blijven we bij de oude regels, zodat we in de toekomst weer op een calamiteit moeten inspringen met normaanpassingen of passen we de regels nu definitief aan, zodat we in de toekomst niet weer voor dit dilemma worden geplaatst. Dat was de grote vraag tijdens de eerste telersvergadering in Espel. Een aantal B-normen ligt al op het EU-minimum: voor bijvoorbeeld hardgroen, ontvelde knollen en inwendige gebreken is de Nederlandse norm al gelijk aan de Europese. Deze zijn al onbeperkt toegestaan in de klasse B. Bij ‘gebreken’ is er nog ruimte om de norm zelf in te vullen.

Aandachtspunt hierbij is dat de EU geen definitie geeft van wat een gebrek is. ‘Dat moeten we dus zelf heel goed definiëren’, legde Ton Stolte van de NAK uit. Ook in de veldkeuring, voor bijvoorbeeld Erwinia en virus is er ruimte, voegde hij daar aan toe. ‘Of we dat willen, is de vraag, maar die ruimte is er.’ Stolte benadrukte dat een besluit vóór verruiming van de normen definitief is. ‘We hebben weliswaar de ruimte om zelf één en ander in te vullen, maar als we het doen, kunnen we niet meer terug.’

Iedereen tegen verlaging normen klasse B

Een platte verlaging van de normen voor de klasse B naar het EU-minimum met ingang van oogst 2017 was voor de aanwezige telers een brug te ver: de rode kaarten, die de NAK had neergelegd voor het stemmen, gingen massaal omhoog. Ook voor de stelling dat alle partijkeuringsnormen (dus ook voor Erwinia en virus) op het EU-minimum moeten, stak vrijwel iedereen de rode kaart in de lucht. Maar toen het ging over aanpassing van de normen voor louter cosmetische aspecten waren de telers meer verdeeld: de helft van de aanwezige akkerbouwers stemde hier mee in.

Een teler liet weten te vrezen voor grote commerciële belangen. Hij vond dat de NAK is gebogen voor de industrie. ‘Dat moet niet gebeuren.’ Maar de NAK was er tijdens de telersvergadering in Espel helder over: ‘We zijn zeer zeker niet gebogen voor de industrie’, benadrukte voorzitter Jan van der Heijden van de adviesraad. ‘We zijn als adviesraad schoorvoetend akkoord gegaan met het voorstel voor normaanpassing, maar we hebben er geen spijt van.’

'Duivels dilemma'

Een andere teler uitte zijn verbazing over dat het besluit met de kleinst mogelijke meerderheid halverwege het seizoen is genomen. ‘En nu blijkt dat het weinig uitgehaald heeft. Zo’n belangrijke beslissing moet je unaniem nemen en anders niet.’ Arjan Kroon van de NAK: ‘Ook voor ons is het geen eenvoudige zaak geweest. Het was een duivels dilemma. Als we niets hadden gedaan, zouden we ambtelijk en bureaucratisch zijn genoemd. En nu we het wel hebben gedaan, wordt ons verweten de oren te hebben laten hangen naar de industrie. Achteraf gezien zijn we er ook niet trots op hoe de procedure is gelopen. Maar we moesten hier iets mee doen.’

Lees ook: NAK volgens planning opnieuw in het rood: 177.000 euro negatief