Belgische aardappelindustrie stevig in de lift

Investeringsdrift

Belgapom stelt vast dat diepgevroren friet (1,68 miljoen ton)vorig jaar de grootste groeier (+14,3%) was onder de afgewerkte producten. Ook de productie van gekoelde friet (234.700 ton) nam toe (+3,5%), terwijl ook andere aardappelproducten zoals chips, pureeproducten en vlokken (468.513 ton) samen een groei van + 1,7% liet zien.
Romain Cools, secretaris-generaal van Belgapom, schrijft de groei toe aan een uitbreiding van de capaciteit bij een aantal van de 18 bedrijven die deel uitmaken van de beroepsvereniging. De 310 miljoen euro die in 2016 werd vrijgemaakt, was 85% meer dan in 2015. Het is in zijn ogen dat de nog vrij jonge sector echt grote stappen zet. “Er zijn nieuwe fabrieken gebouwd en vrijwel alle bedrijven hebben geïnvesteerd in nieuwe installaties.” Als voorbeeld noemt hij Agristo in Wielsbeke, terwijl McCain plannen heeft voor de vestiging in Henegouwen. Daarnaast is er ook geld gestoken in traceerbaarheid. “Verder is er veel gedaan aan duurzaamheid, zowel in de bedrijfsprocessen als in het milieu.” Zo is er fors geïnvesteerd in waterzuiveringsinstallaties.

Wateroverlast

Een flink deel van de Belgische aardappeltelers had vorig jaar veel last van de overvloedige neerslag. In sommige gebieden ging de oogst zelfs verloren door overstromingen. Een percentage geven voor het deel van de oogst dat verloren is gegaan, vindt Cools moeilijk. “Wel weet ik dat het areaal vorig jaar 14-15 procent groter was dan in 2015. Maar een zelfde deel is verloren gegaan.” Bijzonder is het dan toch dat de groei van de verwerkende industrie zich heeft doorgezet. Het tekort heeft geleid tot hogere prijzen op de termijnmarkt, maar die druk is er intussen al weer vanaf.
Om de productielijnen van de fabrieken op volle toeren te kunnen laten draaien, hebben de Belgische aardappelverwerkers in de buurlanden aangekocht. Dat gebeurt zowel bij de noorderburen (Nederland) als bij de zuiderburen (Noord-Frankrijk). Hij wijst er op dat uit oogpunt van efficiëntie en transportkosten altijd gezocht wordt naar aanvoer dichtbij.
Cools merkt op dat de frietfabrikanten dit seizoen extra zuinig omspringen met de beschikbare aardappelen. “Een Engelsman zei tegen mij: blj een serieus tekort worden er aardappelen bij gecreëerd. Ik denk dat het hier dit jaar ook gebeurt.” Hij noemt het verder ‘een meevaller’ dat de aardappelen een hoog onderwatergewicht hebben. Er kunnen meer frieten worden gemaakt van eenzelfde hoeveelheid aardappelen en dat zorgt voor een hoger rendement.

‘Belgian fries’

De groep van Belgische aardappelverwerkers heeft grote internationale ambities. Van alle verwerkte aardappelen wordt 80 procent geëxporteerd. Een steeds groter deel wordt buiten Europa afgezet, zoals in het Midden-Oosten en Brazilië. Cools wijst ook op de sterke groei in Zuid-Oost-Azië. In die regio start de Belgische aardappelsector een campagne om de ‘original Belgian fries from the heart of Europe’ neer te zetten tegenover de Amerikaanse ‘French fries’ van de fastfoodketens. Het vizier is gericht op Indonesië, Vietnam, Thailand, Maleisië en de Filipijnen. “De budgetten liggen vast, we zijn bezig met de uitwerking. In september moet het van start gaan.”
De Belgische frieten worden in deze vijf landen zowel in de foodindustrie als in de retail geïntroduceerd. Er wordt op gemikt dat de middenklasse meer uit gaat eten en dan verlekkerd raakt aan Belgische frieten. “Wij hebben er veel vertrouwen in. Er is een aantal testen gedaan en die zijn geslaagd. Onze friet is korter, lichtgeel en heeft meer smaak”, trekt hij de vergelijking met de lange dunne en blankere French fries. Bij de introductie van de ‘Belgian fries’ wordt volgens Cools ook nadrukkelijk de duurzaamheid van de teelttechniek meegenomen.