Bijbels Boeren: hoop en houvast voor de toekomst

Het is anno 2025 niet altijd makkelijk om boer te zijn. Veel boeren worstelen met de toekomst van hun bedrijf, de snel veranderende wereld, polarisatie op verschillende thema’s en de vraag of hun levenswerk en inzet wel gewaardeerd worden. De constante onzekerheid vanuit overheid en beleid en het bijkomende gevoel van onmacht maakt de situatie niet beter. „Boeren zijn geen praters, maar de psychische nood is groot in veel gezinnen”, zegt Rijneveld. Boeren hebben behoefte aan vertrouwen en hoop, maar ook inzicht in de ontwikkeling van hun bedrijf richting de toekomst. Bijbelteksten kunnen hierbij helpen en antwoord geven. Sterker nog, veel situaties die zich nu voordoen met betrekking tot uitkoop van boeren en onrecht in de wereld speelden zich ook af duizenden jaren geleden in de tijd van de Bijbel.

Het concept Bijbels Boeren bevat een afbeelding (zie hieronder) die het concept ondersteunt. Het is een visuele weergave van de principes achter het concept. Centraal in de tekening staan teksten die boeren oproepen om te vertrouwen, hoop te houden en rust te vinden in hun werk en geloof. De afbeelding laat zien hoe de boer als spil in de samenleving functioneert en in verbinding staat met natuur, bodem, gewas, dier en burger. Het benadrukt de zachte waarden die vaak onderbelicht blijven, zoals rechtvaardigheid, dankbaarheid en zorg voor de schepping. Hiermee dient de afbeelding volgens Rijneveld als een inspirerende praatplaat, bedoeld om het gesprek over de toekomst van de landbouw op gang te brengen.

Lees verder onder de afbeelding

Boer, burger en natuur in balans

De huidige landbouw wordt vaak gedreven door schaalvergroting en economische drijfveren. Maar volgens Rijneveld is dit niet de weg naar de toekomst. „‘We moeten landbouw zien als een oplossing voor de uitdagingen rondom natuur, milieu, voedselvoorziening en gezondheid van mensen. De boer is de dokter van de toekomst’, zegt collega-adviseur Theo Mulder altijd.”

Dat past volgens Rijneveld heel goed bij het principe van Bijbels Boeren. Gezond voedsel begint volgens hem met respect voor de aarde en alles wat erop leeft. „In Nederland hebben in 2032 naar schatting 1,4 miljoen mensen kanker. Voeding speelt hierin een cruciale rol. Bijbels Boeren staat voor een manier van boeren waarin de boer, de burger, de bodem, het dier en de natuur met elkaar in balans zijn. De boer kan dit alleen doen als hij eerlijk en rechtvaardig handelt naar zijn omgeving, maar ook op eenzelfde manier wordt behandeld door de consument. Dat vraagt om eerlijkheid en gelijkwaardigheid van de burger/consument richting de boer, onder andere door het betalen van een eerlijke prijs voor gezond voedsel.”

Duizenden jaren oude principes

Het concept Bijbels Boeren gaat verder dan alleen duurzaamheid; het grijpt terug op principes die duizenden jaren oud zijn, legt Rijneveld uit. „We zien steeds nieuwe termen opkomen in de landbouw: biologisch, biologisch-dynamisch, ecologisch, natuurinclusief en regeneratief. Maar de basisprincipes zijn niet nieuw. Ze zijn terug te vinden in de Bijbel in een tijd waarin mensen deze kennis zelf niet hadden. Dat vind ik het mooiste van het verhaal. We werken toe naar een duurzamere landbouw alsof we dat zelf bedacht hebben, maar degene die recht toekomt, de Schepper, wordt daarin niet erkend. Het gaat met de meeste nieuwe concepten dan ook snel fout. Zo zie je nu al dat regeneratieve landbouw gekaapt wordt door commerciële partijen om hun imago te greenwashen. Dat is niet zoals de Schepper het voor ogen heeft. Dat is de kern. Bijbels boeren kent geen greenwashing, de principes veranderen niet, ze zijn steady tegen de verandering van de tijd en brengen balans in een bedrijf, in de omgeving en in de samenleving.”

Glas loopt over

Veel boeren staan voor moeilijke keuzes: doorgaan met schaalvergroting of een nieuwe weg inslaan. Bijbels Boeren biedt een alternatief perspectief, zegt Rijneveld. Als je ermee aan de slag gaat, word je vanzelf aan het denken gezet met grote vragen. „Misschien betekent het dat je kleiner gaat boeren om meer tijd met je gezin door te brengen, of om rust in je hoofd te krijgen. Financieel kan dat vaak, maar we durven het niet. Het gaat niet om roekeloze stappen, maar om doordachte keuzes in gebed.” Deze manier van boeren brengt vreugde terug in het vak. „Het geeft structuur, vrede en verwondering.”

Ligt er dan altijd bestaansrecht voor de toekomst voor ieder bedrijf die hiermee aan de slag gaat? „Ik weet het niet", antwoordt Rijneveld. „Soms weet je niet waarom dingen anders lopen dan je had gehoopt. Soms wordt er over jou en je bedrijf beslist. Maar zelfs dan mag je ergens anders van betekenis zijn,” zegt hij. „Dat is misschien wel de moeilijkste les voor boeren, maar het biedt ook troost en perspectief.”

Met Bijbels Boeren wil hij boeren inspireren en een nieuw gesprek op gang brengen – aan de keukentafel, met adviseurs, in de kerk en in de samenleving. „Het glas is niet half leeg, en ook niet half vol. Het zal overlopen, is de belofte uit de Bijbel."