Project: zwarte mosterd als Gronings streekproduct

Laat zaaitijdstip

André Edens, die een grootschalig akkerbouwbedrijf met meer dan 450 hectare land heeft met als hoofdgewassen wintertarwe en suikerbieten, teelt in het kader van het project 3 hectare zwarte mosterd. “Het wordt nog deze week gezaaid”, zegt de 43-jarige akkerbouwer. Hij weet dat het laat is, maar dat tijdstip is bepaald door de late toezegging van de provinciale ondersteuning. “Eerder hebben we hier al eens 1 hectare mosterd gezaaid en toen ging het zaad half april de grond in.”

Streekproducten

Het project 'Zwarte mosterd' heeft als doel om kennis te vergaren van de teelt en verwerking van zwarte mosterd in Groningen. Abrahams Mosterdmakerij, De Marne Mosterd, Landgoud Ontwikkeling en zadenproducent Vandinter Semo uit Scheemda ondersteunen het project. De provincie Groningen ondersteunt dit project met 8.000 euro subsidie omdat de vraag naar lokale producten toeneemt. Edens staat er vierkant achter om het goede initiatief te verwezenlijken. Nu komt het mosterdzaad bijvoorbeeld uit Canada. “Waarom zou je het zaad halen uit ‘verweggistan’ als je het hier ook kunt telen. Bovendien kun je pas Groninger mosterd op een potje zetten als er ook Gronings mosterdzaad in zit.”

Samenstelling

Zwarte mosterd (Brassica nigra) is een eenjarige plant die 60 tot 120 cm hoog wordt. De bloei is tussen juni en september, wanneer de plant een tros gele bloemen vormt. Het gewas is oliehoudend. Het zaad bevat ongeveer 30% olie, die voor 60% uit enkelvoudig onverzadigde vetzuren bestaat. Het bevat 21% meervoudig onverzadigde vetzuren en het heeft 12% verzadigde vetzuren. Mosterdzaad is vooral bekend van mosterd en daarnaast wordt er mosterdolie als specerij uit geperst.

Haalbaarheid

Volgens Edens, die in 2011 al eens een jaar zwarte mosterd teelde, loopt het project in eerste instantie in 2017. “In 2011 hadden we een samenwerking met een mosterdfabrikant, maar die ging failliet. Omdat de opvolgers geen belangstelling hadden voor streekproducten, zijn we gestopt. Nu het opnieuw wordt opgezet, en de nieuwe exploitant van Abrahams Mostermakerij veel ziet in streekproducten, doen we graag mee.” Hij hoopt 2 tot 3 ton per hectare te oogsten en denkt dat het dan in de toekomst zonder subsidie uit kan. “Als de consument een paar cent meer wil betalen voor een potje echte Groningse mosterd, is het volgens mij haalbaar.”

Bodemgezondheid

Daarnaast draagt het project bij aan verduurzaming op meerdere vlakken. Doordat boeren er een gewas bij gaan verbouwen, verbeteren de bodemkwaliteit en biodiversiteit. Bovendien zorgt het fraaie beeld van het gewas in het veld voor meer variatie in het landschap.
De teelt vraagt wel kennis van de teler, want zwarte mosterd is een woekerplant. “Het oogstmoment is tamelijk kritisch”, zegt Edens. “Je moet combinen als het zaad los zit, maar er net niet uitvalt.” Wanneer er dit jaar wordt geoogst, kan hij niet zeggen. “Dat hangt sowieso af van het seizoen, maar misschien nu ook wel van het late zaaitijdstip.”