GroenLinks krijgt les over suikerquotum
In de Landbouwraad (het maandelijkse overleg tussen de Europese landbouwministers en Commissaris Hogan) van aanstaande maandag staat de marktsituatie voor suiker op de agenda, mede vanwege het afschaffen van het quotum. In het Tweedekamerdebat ter voorbereiding op dat overleg vroeg Rik Grashoff (GroenLinks) waarom dat quotum moet worden afgeschaft. Hij zei te vrezen voor toestanden als in de melkveehouderij. "Het quotum is er niet voor niets", vond hij. "Dat is ingesteld met een reden, dat moet je dan niet zomaar weghalen." Grashoff vreest een varkenscyclus in de suikerbietenmarkt als het quotum verdwijnt.
Hij vond Frank Futselaar aan zijn zijde. Het SP-Kamerlid wees de staatssecretaris erop dat een productiestijging van 30 procent wordt voorspeld na het einde van het quotum, en dat zal meteen een prijsdaling tot gevolg hebben. "En als je naar de volksgezondheid kijkt, hoe wenselijk is het dan dat suiker goedkoper wordt", vroeg hij de staatssecretaris.
Maar Van Dam is niet bereid om te elfder ure opeens in Europa de afschaffing van het quotum ter discussie te stellen. "We hebben ook geen sperciebonenquotum, dus waarom wel een voor suikerbieten?", vroeg hij rhetorisch. Hij gaf aan geen voorstander te zijn van het centraal reguleren van markten, als de productie geen schadelijke bij-effecten heeft. De vergelijking met het melkquotum gaat volgens hem niet op. Koeien produceren fosfaat, bij suikerbieten speelt dat niet. Daarnaast hebben akkerbouwers de mogelijkheid om jaarlijks te wisselen van teelt. Anders dan melkveehouders kunnen zij bij lage suikerprijzen overschakelen op een ander gewas. Daarnaast importeert Europa op het moment een aanzienlijke hoeveelheid suiker, en daarmee is er dus ruimte voor een hogere eigen productie, meent Van Dam.
Landbouwgeschiedenis
"Maar het quotum is toch niet voor niets ingesteld?", probeerde Grashoff het nogmaals. En kreeg daarop een korte les landbouwgeschiedenis van de staatssecretaris. Het Europese landbouwbeleid was oorspronkelijk ingericht op zoveel mogelijk productie, om voedselzekerheid te bieden. Landbouw werd ondersteund met productiesubsidies. Om die niet uit de hand te laten lopen, betoogde Van Dam, werd de productie begrensd met quotums. Maar dat beleid is veranderd. De EU geeft landbouwmarkten minder bescherming. De productiesubsidies zijn vervangen door een hectaretoeslag, en daarmee verloren ook de productiequotums hun functie. De meeste quota zijn al verdwenen, en suiker volgt in september.
Tegen Futselaar vertelde Van Dam dat de regering zich zeker zorgen maakt over het effect van suiker op de volksgezondheid, maar een productiemaatregel is volgens hem niet het goede instrument om de consumptie te beperken.
