Bietenjaar 2024 in een notendop

In 2024 werd 4.200 hectare suikerbieten meer geteeld dan in 2023. Het totale suikerbietenareaal bedroeg vorig jaar 87.600 hectare. Rassen met een resistentie tegen bietencysteaaltjes waren het meest in trek. Binnen het areaal namen BCA-rassen een aandeel van ongeveer 49 procent in. Voor rhizoctoniaresistente rassen was dit 37 procent. Hiervan is bijna 5 procent zowel rhizoctonia- als bietencysteaaltjesresistent. Het aandeel Conviso Smart bedroeg 7 procent. ‘De rassen met een Bladgezondheid Cercospora van 9 zijn uitgezaaid op ruim 5 procent van het areaal’, staat in het rapport.
Verder is op bijna 55 procent van het areaal een ras met aanvullende rhizomanieresistentie gezaaid. Op meer dan de helft van het areaal (68 procent) werd het zaad gezaaid met Force in de pil.
De gemiddelde zaaidatum kwam vorig jaar uit op 25 april. Dat is 17 dagen later dan het vijfjaarsgemiddelde. De groeipuntsdatum kwam voor heel Nederland uit op 25 juni. Dat is gemiddeld genomen zeven á acht dagen later dan het gemiddelde van de laatste tien jaar. Regionaal waren er flinke verschillen. Zo werd in de Noordoostpolder de groeipuntsdatum op 16 juni bereikt. In Oost-Brabant en Limburg was dit 9 juli.
In totaal is afgelopen jaar 1.230 hectare overgezaaid. Uit inventarisatie van de agrarische dienst van Cosun blijkt dat: slakken (28 procent), emelten (27 procent), korst (8 procent), ritnaalden (5 procent) en diverse overige oorzaken.
Ziekten en plagen
Er werd vorig jaar opvallend veel en lang schade gezien door slakken. De schade werd voornamelijk gezien op (randen van) kleipercelen met een grof zaaibed of percelen met NKG.
Door het natte voorjaar gedijden de bodemschimmels goed. ‘Op vroeg gezaaide percelen werden afdraaiers door aphanomyces gevonden, terwijl op de laat gezaaide percelen naast aphanomyces ook pythium voor plantwegval zorgde. En dat ging door tot begin juni’, schrijft het IRS in het Unitip verslag 2024. In het najaar leidde de schimmel vooral voor misvormingen en wortelrot. ‘In met name het oosten van het land werden tijdens de oogst op de hopen ook de nodige bieten met aantasting door aphanomyces gezien. Wortelrot door aphanomyces kwamen we dit jaar veel tegen.’
Op diverse percelen werden vanaf half mei problemen met aaltjes zichtbaar. Door de natte omstandigheden en de late zaai, werden bietengevoelig voor vrijlevende wortelaaltjes. ‘Aantasting kwam regelmatig voor in combinatie met een lage pH en/of bodemschimmels.’
De cercospora-aantasting leek afgelopen jaar lang mee te vallen, maar na half augustus nam ‘het snel ernstige vormen aan’, is te lezen in het rapport. Met name in het zuidoosten nam de aantasting snel toe, maar ook in andere gebieden breidde de aantasting door cercospora uit.
Meer dan in voorgaande jaren, werd in 2024 rhizoctonia-aantasting gezien. Vanaf eind juli werden aantastingen gezien. In de loop van augstus en september breidden de aantastingen zich uit. Een slechte bodemstructuur, veel vocht en hoge temperaturen (boven de 18 graden) bevorderden de ziekte. ‘In het oosten werden op kleigrond op bijna ieder perceel door rhizoctonia aangetaste bieten geconstateerd. Af en toe ook een perceel met een flinke aantasting in een rhizoctoniaresistent ras.’
Suikeropbrengst
De bietencampagne 2024 ging op 17 september van start. ‘Op dinsdag 21 januari 2025 is de campagne in Hoogkerk beëindigd. De fabriek in Dinteloord was door de lagere opbrengsten in het zuiden al op 10 januari klaar met de verwerking. De campagne duurde in fabriek Vierverlaten uiteindelijk 125 dagen.’
De gemiddelde suikeropbrengst kwam uiteindelijk uit op 12,2 ton per hectare. Dat is ongeveer 12 procent lager dan het vijfjarig gemiddelde. Het suikergehalte kwam uit op 16,3 procent.

Tekst: Renske Luimes
Renske is opgegroeid op een klein gemengd bedrijf. Bij Agrio kan ze haar grootste hobby, namelijk schrijven, combineren met haar voorliefde voor de landbouw.
Beeld: Agrio
Bronnen: Unitip 2024, IRS