Telers spreken zich bij NAK uit over toekomst Erwinia-toets
De toetsing op Erwinia houdt de gemoederen al meerdere jaren bezig. Tot nu toe wordt het pootgoed integraal getoetst op de aanwezigheid van de Erwinia-bacterie. Dat brengt met zich mee dat er onnodige toetsen worden gedaan, terwijl opschoning van de kolom, het ultieme doel, onvoldoende lukt. De toets wordt dit jaar nog gefinancierd uit collectieve middelen, vanaf 2019 vervallen die middelen waarschijnlijk en moeten de boeren deze rekening zelf betalen. Uitgaande van de eerdere kosten zou dit voor een teler een extra kostenplaatje van ongeveer tien euro per hectare betekenen.
Kosten gedragen door aanvrager
Momenteel liggen er twee opties op tafel: de huidige aanpak, waarbij de toetsing in de klassen PB en S verplicht is en een variant waarbij vrijwilligheid de basis is. Partijen die zijn bestemd voor de pootgoedteelt worden wel altijd getoetst. Bij een vrijwillig systeem hoeft de teler de partijen die niet voor verdere vermeerdering bestemd zijn dan niet te laten toetsen. In dit systeem worden de kosten gedragen door de aanvrager.
Er lag nog een derde optie maar de NAK heeft die laten varen, omdat er nog te veel onduidelijkheden zijn. Verschil met de andere twee opties is dat deze manier van toetsen wel consequenties heeft. Maar voor een dergelijke toets praktijkrijp is, moeten er nog veel vragen worden beantwoord: wat zijn dan de consequenties, welke normen hanteer je, welke risico’s zijn nog aanvaardbaar, om een paar vragen bij de kop te pakken.
Goede toetsing op Erwinia
Tijdens de telersvergadering in Espel, de eerste van dit seizoen, pleitten de telers voor de invoering van een ander scenario, namelijk een mix van de huidige en de vrijwillige variant. De kosten zouden dan deels collectief, deels voor eigen rekening betaald kunnen worden. Iedereen heeft immers baat bij een goede toetsing op Erwinia, stelde een teler. De NAK gaf aan deze optie mee te nemen in zijn onderzoek.
De adviesraad van de NAK sprak zich in november vorig jaar uit voor doorgaan met de huidige integrale toets. Een besluit hierover werd echter nog niet genomen, de commissie wil hiervoor eerst de standpunten horen van telers en handel. In maart vergaderen de vaste commissie en de adviesraad opnieuw over onder meer de toetsing op Erwinia. Hierin worden de reacties uit de telersvergaderingen meegenomen. De verwachting is dat dan een definitief besluit valt over de voortgang van de toetsing.
Latent besmet met Erwinia
De Nederlandse pootgoedsector hanteert de strengste Erwinia-norm in Europa. Desondanks lukt het de sector maar ten dele om Erwinia beter onder controle te krijgen. De NAK stelt dan ook dat er meer moet gebeuren om het kwaliteitsniveau van pootgoed te verhogen. Na meerdere jaren toetsen in de klassen PB en S blijkt dat een groot deel van de pootaardappelen latent besmet is met één of meerdere Erwinia-soorten. De toets schoont de top van de pootgoedlijn dus onvoldoende op. Als de sector als doel wil houden om de lijnen op te schonen, is meer inzet nodig om dat doel daadwerkelijk te bereiken.
