'Akkerbouwers gebruiken minder meststoffen per hectare dan melkveehouders'
Ook de vorm waarin de meststoffen worden toegediend, verschilt tussen beide sectoren. Bij melkveebedrijven komt het grootste deel van de stikstof uit dierlijke mest (gemiddeld 230 kilogram per hectare), terwijl bij akkerbouwbedrijven kunstmest de voornaamste bron is. In 2022 gebruikten akkerbouwbedrijven gemiddeld 94 kilogram stikstof uit kunstmest per hectare, tegenover 117 kilogram per hectare op melkveebedrijven. Wel neemt het belang van dierlijke mest op akkerbouwbedrijven toe vanwege prijsvoordelen en beschikbaarheid.
Fosfaat
Het fosfaatgebruik daalde op beide bedrijfstypen, maar blijft hoger op melkveebedrijven. In 2006 gebruikten melkveebedrijven gemiddeld 96 kilogram fosfaat per hectare, tegen 86 kilogram per hectare op akkerbouwbedrijven. In 2022 waren deze hoeveelheden respectievelijk 72 kilogram en 62 kilogram. De daling hangt samen met beleid, zoals fosfaatrechten en gebruiksnormen.
Melkveebedrijven gebruiken sinds 2015 vrijwel geen fosfaatkunstmest meer, mede vanwege het verbod van het gebruik ervan op derogatiebedrijven. Akkerbouwbedrijven gebruiken nog wel fosfaatkunstmest, zij het in afnemende mate: in 2022 was het gebruik nog circa 7 kilogram per hectare, een kwart van het niveau in 2006.
Organische mest
Akkerbouwbedrijven gebruiken aanzienlijk meer overige organische meststoffen (zoals compost of champost) dan melkveebedrijven. In 2022 gebruikten zij gemiddeld 20 kilogram stikstof uit overige organische mest per hectare, terwijl dit op melkveebedrijven verwaarloosbaar was. Voor fosfaat was het aandeel overige organische mest op akkerbouwbedrijven in 2022 bijna 20 procent van het totaal.
Melkveebedrijven zijn sterk gebonden aan regelgeving zoals derogatievoorwaarden en fosfaatrechten, wat hun meststrategie beïnvloedt, merken de onderzoekers op. Bij akkerbouwbedrijven spelen economische motieven en bodemverbetering een grotere rol bij de keuze van mestsoorten. De wens om organische stof toe te voegen aan de bodem stimuleert daar het gebruik van dierlijke en overige organische mest.
De complete rapportage is te downloaden via de website van Wageningen Social & Economic Research.
