Agressief wortelknobbelaaltje noopt NVWA tot aanscherping importcontroles

Meloidogyne enterolobii is nog niet wijdverspreid en wordt gezien als een quarantaine-organisme binnen de Europese Unie. Dit wortelknobbelaaltje wordt omschreven als extreem agressief met een breed waardplantenbereik. De schade zou veel hoger zijn dan andere soorten van het wortelknobbelaaltje, die al in Nederland bekend zijn. De nematode kent een snelle vermeerdering en bestrijding is vrijwel onmogelijk. Omdat de EU deze soort als quarantaine-organisme aanwijst, moet Nederland importbeperkingen handhaven om de exportpositie van pootgoed, groenten en sierteelt te beschermen.
Meloidogyne enterolobii is in januari 2023 voor het eerst aangetroffen bij een Nederlands teeltbedrijf. Sinds de eerste vondst zijn er dertien uitbraken bij sierteeltbedrijven in Nederland vastgesteld. Recente bevindingen van de NVWA bevestigen eerdere vermoedens dat deze nematode op meer plantensoorten en in meer landen kan voorkomen dan nu bekend is. Ook blijkt dat er niet altijd symptomen zichtbaar zijn op besmette planten. Daarom is alertheid nodig en heeft de NVWA de importcontroles aangescherpt.
Wortelknobbelaaltje in goudpalm uit El Salvador
NVWA heeft afgelopen maand maatregelen opgelegd bij een bedrijf waar Meloidogyne enterolobii is aangetroffen. Het gaat om vondsten in goudpalm, ofwel Chrysalidocarpus lutescens, uit El Salvador. In eerdere vondsten in 2023 en 2024 in met name Ficus microcarpa vertoonden besmette planten wortelknobbels. Bij de recente vondst op goudpalm werden deze symptomen niet gezien. Bovendien was El Salvador niet bekend als land waar M. enterolobii aanwezig is.
Deze vondst geeft volgens NVWA aan dat het risico op binnenkomen van deze nematode groter is dan verwacht. Vrijwel alle plantensoorten kunnen besmet raken, waarbij soms, zoals bij goudpalm, geen knobbels op de wortels zichtbaar zijn. In die gevallen is symptoomloze bemonstering en toetsing van wortelmateriaal noodzakelijk om een besmetting te kunnen aantonen.
De aanscherping van de importcontrole voor goudpalmplanten met wortel uit El Salvador betekent dat er een verplichte symptoomloze bemonstering geldt bij honderd procent van de importzendingen. De kosten voor de monstername en diagnose komen voor rekening van de importeur. Als het aaltje in een importpartij wordt aangetroffen, wordt de hele partij geweigerd voor import in de EU en moet die onder toezicht van de Naktuinbouw of het KCB vernietigd worden of buiten de grenzen van de EU gebracht.