Column: Exportverbod!

De chaos is compleet en zelfs hofnar Ed Nijpels heeft zijn intrede gedaan aan het hof. Met het SER-rapport onder zijn arm en zijn triomfantelijke glimlach, als altijd, drijft hij de spot met de toch al penibele situatie. Mestraffinage als oplossing en nieuwe goudmijn onder het inkomen van veehouders, waarbij ondersteuning alleen nog aan de 30 procent koplopers gegeven moet worden. Wie nu precies een koploper is, wordt in het midden gelaten.

Maar wie heeft er nu juist behoefte aan deze slimme technologische wonderen... precies. Friesland-Campina wil er in ieder geval vol voor gaan. 150 miljoen euro werd er begin dit jaar vrijgemaakt bij EZ voor het monomestvergistingsplan van RFC.

Ook de vakbladen staan wekelijks vol van de mestverwerkingsinitiatieven. Talloze miljoenen aan subsidie moet de maatschappij erin pompen om een probleem op te lossen dat geen probleem hoeft te zijn. Zo lang men niet aan de gebruiksnormen wil tornen binnen de akkerbouw en/of mestbewerking alleen vanuit de aanbodkant ziet, komt er geen plaatsingsruimte bij en blijft datgene over waar we in Nederland zo goed in zijn: import-export!

Een situatie die volgens mij niet vol houdbaar is om maar in hippe Huijbers-taal te spreken, want één ding blijft mij een raadsel. Wie gaat er betalen voor de chique geformuleerde mestkorrels, die in essentie gewoon stront blijft? Wie weet straks deze bewerkte producten marketingtechnisch als wondermiddel te presenteren bij Franse graantelers en er nog een dito prijs voor te kunnen krijgen. Zolang deze zelfde telers hun graan voor 14 cent leveren aan onze voercoöperaties en liefst voor nog minder. Er blijft volgens mij dan toch bar weinig marge over om uiteindelijk diezelfde afgevoerde mineralen weer voor de hoofdprijs opnieuw in te kopen. Een verdienmodel met een hiaatje lijkt me zo.

Raar toch eigenlijk, want zijn wij akkerbouwers in Nederland in potentie niet de juiste doelgroep? Wij zijn toch die idioten die honderden euro's neertellen voor die meest exotische meststoffen en biostimulanten, etc. Wij zijn toch die lui die het hardste roepen dat onze organische stofgehaltes dalen. Wij zijn toch die boeren op de hoogst productieve gronden, die met gemak 80.000 euro de bunder neertellen om er vervolgens de meest hoogsalderende gewassen op te telen.

Zouden wij feitelijk ook niet de meeste financiële ruimte hebben om chique koemestkorrels aan te wenden? Ja, zult u zeggen dat klopt, maar wij lopen tegen dat andere hiaatje aan. De normen zijn te laag. Daar zijn we het mijn zijn allen eigenlijk ook wel over eens, maar of we die extra speelruimte ook krijgen is vers twee. Wanneer ik zie hoe snel het gaat met onze beloofde equivalente maatregelen, dan worden deze, vrees ik, weer ingehaald door het derogatieplan voor de plantaardige sector en die op zijn beurt weer voor weer iets nieuws etcetera, etcetera.

Dus mijn gedachte is om het eens over een andere boeg te gooien en het wat rigoureuzer aan te pakken. Ik wil eigenlijk een pleidooi houden voor een exportverbod van organische stof uit mest in wat voor vorm dan ook!

Dus in plaats van straks alle koeienstront verplicht te verwerken en de grens over duwen, deze behouden voor volk en vaderland. Alleen mestverwerking die leidt tot constructieve oplossingen binnen deze spelregels mag worden gestimuleerd en verder zoveel mogelijk dierlijke mest onbewerkt onderbrengen in de land- en tuinbouw. Er is volgens mij nog heel wat latente ruimte in de kleigebieden, al vereist dit soepelere regelgeving op gebied van aanwending en logistiek.

Zorg dat de knelpunten hierin worden opgelost en besteed de miljoenen aan innovaties op dit gebied of om te voorkomen dat er emissies plaatsvinden naar grond- en oppervlaktewater. Voor het overschot dat echt geen plaatsje vindt, zal er vast wel een slimmerik opstaan die op goedkope wijze fosfaat weet terug te winnen uit mest en dus weet te scheiden van koolstof. Wanneer er voor die fosfaat geen plaatsingsruimte is in Nederland dan stuur je dat maar over de grens.

Et voila, de daling van organische stofgehaltes wordt een halt toe geroepen, extensieve veehouders hebben geen probleem, intensieve zullen nog meer hun best moeten doen een plekje elders te vinden. De buffer in de bodem neemt toe, de uitspoeling neemt af, de opbrengsten toe en uiteindelijk zijn we waar we zijn willen! Klinkt eigenlijk zo simpel dat het gewoon niet waar kan zijn, toch. Ik ga er nog eens een nachtje over slapen, want ik heb al zo vaak het beste idee van Nederland bedacht in mijn dromen. Ware het niet dat er altijd wel iemand mij voor was of omdat ik toch nog een klein detail over het hoofd zag. Het zal deze keer niet anders zijn, maar toch ... heb ik in ieder geval weer een nachtje in die waan mogen leven.

Hans Akkermans