Column: Bodem en banden

Elke keer wordt er zeer goed nagedacht over de aanschaf van nieuw materiaal, hoe kan het handiger, sneller en beter. Maar wanneer we meer spullen meenemen, grotere voorraadbunkers of bredere machines gebruiken neemt het gewicht toe, soms wordt het gewoon te zwaar. En op vruchtbare, zachte akkers met 2,5 a 3 bar te gaan rijden geeft schade.
Dat is dan weer handel voor de mechanisatiebedrijven en bandenleveranciers. Druk rekenen wat er mag en kan volgens de tabel, meten tot welke grootste banden gemonteerd kunnen worden en bestellen maar. Ook bij ons is er dit voorjaar weer een paar setjes banden bijgekomen. 80 cm lagedruk om het zaaibed netjes te kunnen maken op 0,4 a 0,5 bar. En een tweede set 13.6 r 48 op rijencultuur 75 cm afstand voor het aardappelen poten en ruggen frezen. Allemaal om die kostbare bodem te ontzien.
Het lijkt of dit alleen maar met het moderne materiaal mogelijk is, maar de bodem wordt al generaties goed verzorgd. Het is immers een van de belangrijkste onderdelen van de teelt van gewassen. Dus bij het zaaien van ons vlas de 30 jaar oude, ijzeren kooiwielen gemonteerd op een licht, 65 pk trekkertje. Het resultaat mag er zijn. Ook lag in de buurt de zware grond mooi verweerd bovenop, maar daaronder wilde het niet drogen. Velen haalden het oude lichte materiaal van stal, en bewerkten ondiep de bovenlaag zodat de grond kon opdrogen. Zware Zeeuwse klei vraagt om geduld.
In de buurt werken enkele biologische boeren op vaste rijpaden, vanaf het vroege voorjaar de zaaibedbereiding, de bemesting, het zaai- en plantwerk, schoffelwerk en dergelijke op smalle banden over exact hetzelfde spoortje. Via RTK-GPS op koers gehouden. Ook dit voorjaar heb ik me weer verbaasd hoe goed dat systeem werkt. Alle machines moeten dezelfde breedte hebben, er komt best wat bij kijken, maar het resultaat mag er zijn. Ook de gangbare boeren kijken hier serieus naar. Dit voorjaar zijn er zeker 10 a 12 gangbare boeren in Nederland overgeschakeld naar breed spoor, 3,15 a 3,20 m, en vaste rijpaden. Ik volg deze ontwikkelingen op de voet. Bewuste, gangbare boeren kunnen best wat leren van de biologische collega’s.
De totaal gewichten en all-in-one combinaties nemen nog steeds een grote vlucht. Ik ben erg benieuwd naar de resultaten van de vergelijking van 8 verschillende pootcombinaties die afgelopen week op Goeree hebben gepoot in een vergelijk begeleid door Delphy adviseurs. Wat ik daar toch allemaal voorbij zag komen. Ik had daar graag een 9e combinatie naast gezet, een lichte 4-cilinder met frontfrees en bekerpoter zonder aanaardkap. Dat zou een mooi vergelijk zijn naast al dat grote geweld. Her en der komen er andere geluiden. Er is ook een aantal bedrijven dat bij het aardappelen poten de combinaties weer uitkleedt. En poten en grondbewerking splitst in twee aparte bewerkingen. Deze bedrijven komen tot de ontdekking dat hun capaciteit weer flink stijgt. Of het eindresultaat ook beter is weten we pas aan het eind van het groeiseizoen.
Bij techniek ligt mijn hart, dat kunt u in het bovenstaande wel lezen. Hier in Nederland is de gemiddelde akkerbouwer zeer actief met materiaal en goede oplossingen uit te dokteren. Leuk dat er steeds meer kennis gedeeld wordt. Er is nog uitdaging genoeg, maar de oplossingen van vroeger zijn soms nog niet zo gek.
Ivo Haartsen
Tekst: Ivo Haartsen