Belang kali onderschat: ‘Dit droge seizoen meer stootblauw en rooibeschadiging’

Select Potato ziet de afgelopen weken steeds meer problemen met blauw in de bewaring en verwerking. Bemestingsadvies is doorgaans een verantwoordelijkheid van teeltadviseurs, benadrukt Richard de Koster. Toch vindt hij het belangrijk om aandacht hiervoor te vragen, juist omdat telers door de stikstofefficiëntie minder gaan bemesten. „Kali is noodzakelijk voor de huishouding van de aardappel, oftewel de knolkwaliteit en wortelontwikkeling. Het is belangrijk dat we de stikstoftoediening naar beneden brengen, maar we moeten wel zorgen dat we de kali op peil houden.”
Veel telers halen hun kali uit drijfmest. Door de droge, warme zomer is er over het algemeen weinig gestrooid. „Hierdoor zien we de gevolgen voor het zetmeelgehalte en het onderwatergewicht. Veel van de robuuste rassen laten rooibeschadiging en blauwgevoeligheid zien. Nieuwe rassen zijn niet per se extra gevoelig voor stootblauw en rooibeschadiging, dat zien wij niet terug op onze proefvelden. Wel zien we dat de stootblauw en rooibeschadiging dit jaar een groter probleem is dan normaal, door de drogere zomer en minder neerslag. Daardoor zit er meer zetmeel in de aardappelen en dus gevoeliger zijn.”
Proeven met minder stikstof
De kali kan door de weersomstandigheden volgens De Koster ook minder is vrijgekomen door de droogte. „Vaak gooien we inderdaad teveel stikstof uit angst dat het gewas niet groeit en niet voldoende tonnages geeft. Robuuste rassen zijn mijns inziens net zo gevoelig als bestaande rassen.” Select Potato doet proeven met de veertig tot vijftig rassen die worden verhandeld. Er wordt onder andere gekeken naar het verlagen van de stikstoftoediening en wat voor gevolgen dit heeft voor de opbrengst. Veel rassen laten inderdaad een goede ontwikkeling zien met een lage stikstoftoediening. „Iedereen is bezig met de stikstofarme rassen. Dat is ook goed. Op de langere termijn moeten we ook kijken naar alternatieven voor de Innovators en Fontanes en de nieuwe robuuste rassen die met weinig stikstof toekunnen hebben een goede toekomst.”
Select Potato doet ook met haar eigen robuuste ras Kingsman experimentele behandelingen van 0 tot 235 kilogram. Op veel percelen is een gift van 135 tot 165 kilogram stikstof voldoende om een zeer goede opbrengst per hectare te halen. „Maar de meeste telers zijn toch bang om te weinig te geven en strooien dan later toch nog wat kilogram stikstof bij, helaas.”
‘Kwaliteit van eindproduct voornaamste’
Het gebruik van chloridehoudende kali wordt door de lagere stikstofgift ook lastiger, vanwege het negatieve effect op het onderwatergewicht. „Sulfaathoudende kali heeft daarentegen weinig tot geen effect op het onderwatergewicht, patentkali is daarvan het grootste voorbeeld. Ik ga geen advies geven hoeveel kali de rassen nodig hebben. Dat is per ras verschillend, en bovendien de taak van de teeltadviseur, maar we zien dat de beste rassen toch drie- tot vierhonderd kilogram kali per seizoen nodig hebben. Hier mag wat ons betreft wel meer aandacht voor zijn.”
Met de lage prijzen en het grote aanbod is de kwaliteit van de aardappelen ontzettend belangrijk, benadrukt De Koster. „Dit seizoen is kiemgevoeligheid ook aan de orde, dus blijf je aanbod krijgen. De aardappelen zullen weg moeten. Het is natuurlijk de vraag wat het komende seizoen qua weersomstandigheden gaat brengen, maar wat ons betreft blijft kwaliteit van het eindproduct het voornaamste. Om die te verhogen zijn minimaal twee giften kali aan te bevelen. Bij de start van de teelt 50 tot 75 procent en tijdens de knolzetting het restant. Vooral de tweede gift heeft een positief effect op de gevoeligheid van stootblauw.”
Wat De Koster betreft blijft aandacht voor kali noodzakelijk. „We zeggen altijd NPK, maar misschien is de uitdrukking KNP beter.”
Beeld: Ellen Meinen
