Voorwaarden voor On the way to PlanetProof-certificering aangescherpt
De eisen voor On the way to PlanetProof worden periodiek herzien. Vorig jaar werden er al tussendoelen en kpi’s vastgesteld en die zijn nog altijd richtinggevend. Samen met betrokken partijen is gekeken hoe de verdere verduurzaming van de plantaardige productie gestimuleerd kan worden. Een groot deel blijft hetzelfde, maar er is ook een aantal belangrijke wijzigingen, zo meldt Stichting Milieukeur (SMK) in een persbericht.
De belangrijkste wijzigingen op een rij:
- Gewasbescherming: Minder risicostoffen in het milieu door emissiebeperking en beperking van het gebruik van risicostoffen. Om de milieubelasting te verminderen, worden maatregelen ingevoerd zoals: aangescherpte actieve stofnormen, minimaal één niet-chemische onkruidbestrijding, grotere teeltvrije zone langs water, extra risicostoffen op Lijst I die niet gebruikt mogen worden en beperking van glyfosaatgebruik. Extra maluspunten voor Kandidaten voor Vervanging ontmoedigen het gebruik van die stoffen en/of stimuleren de toepassing van andere duurzaamheidsmaatregelen.
- Biodiversiteit: Meer inzicht in maatregelen ter bevordering van de biodiversiteit. Het bedrijfsnatuurplan wordt verplicht voor alle teeltsystemen, inclusief habitatinventarisatie. Dit vervangt losse maatregelen en maakt inspanningen meetbaar. Extra stimulans voor kennisactiviteiten, advies en monitoring om biodiversiteit op bedrijfsniveau te versterken.
- Water: Voorkomen van lozingen en lekkages vanuit de bedekte teelt en meer focus op watergebruik van duurzame herkomst. Nieuwe maatregelen zijn onder andere: verplichting volledig hergebruik drain- en filterspoelwater en preventieve maatregelen tegen lekkages, extra bonuspunten voor duurzaam watergebruik en verplicht aandeel water van duurzame herkomst vanaf 2028.
- Bodemkwaliteit en Bemesting: Gezondere bodems en een weerbaardere teelt door aanvullende, verplichte maatregelen, zoals een minimumscore voor bodem- en bemestingsmaatregelen. Nieuwe eisen voor het bemestingsplan en meer nadruk op metingen en kennisopbouw. Bonuspunten voor organische stofaanvoer, ruimere gewasrotatie, precisiebemesting en inzicht in broeikasgasemissies van meststoffen.
- Energie en Klimaat: De criteria voor groene stroom worden aangescherpt: alleen Europees opgewekte stroom telt mee. Het gebruik van noodkoelers wordt verboden en het gelijktijdig verbruiken met de opwekking van duurzame stroom wordt bevorderd.
- Materiaalgebruik en Afvalstromen: Meer circulariteit door hergebruik en hoogwaardigere verwerking van reststromen. Hiervoor wordt de Ladder van Moerman expliciet opgenomen. Nieuwe mogelijkheden voor compostering zijn toegevoegd.
- Algemene eisen: Versterking van toezicht en betrouwbaarheid van het certificeringsproces. Fraude met bewijslast leidt tot directe intrekking van het certificaat. Onaangekondigde inspecties blijven onderdeel en worden meer risicogestuurd.
Voorafgaand aan de totstandkoming van het vernieuwde schema zijn alle betrokkenen gevraagd om suggesties voor wijzigingen aan te dragen. Die zijn verwerkt in voorstellen, die vervolgens zijn besproken met een internationale begeleidingscommissie, de Teelt Technische Werkgroep, themaklankbordgroepen met telers en diverse onderzoekers en onafhankelijke adviseurs.
Uiteindelijk zijn de nieuwe eisen getoetst en ter consultatie voorgelegd. Het College van Deskundigen achter het certificaat heeft op basis van uitvoerige evaluatie en consultatie van een groot aantal betrokken partijen de afweging tussen ambitie en haalbaarheid gemaakt en uiteindelijk het herziene certificatieschema vastgesteld.
Vergoeding wordt opnieuw berekend
Ook de duurzaamheidsvergoeding wordt opnieuw berekend. Dit wordt door onderzoeksbureau CLM gedaan. Hierbij wordt volgens SMK ook rekening gehouden met de hogere ambities en de bijbehorende kosten in de teelt, die dit tot gevolg hebben. Ook prijsstijgingen en inflatie worden hierin mee genomen. Begin december verwacht SMK de duurzaamheidsvergoeding te publiceren. Met de supermarkten is afgesproken dat transparantie het uitgangspunt bij de nieuwe vergoedingen is en SMK gaat controleren of de vergoeding daadwerkelijk wordt betaald. Er wordt een regeling ingericht waardoor er geen twijfel kan bestaan over de vergoeding van de meerkosten die telers maken om aan de eisen van On the way to PlanetProof te voldoen.
De lijst zal vanaf 1 januari 2026 van toepassing zijn op alle contracten en leveringen van On the way to PlanetProof-producten aan Nederlandse supermarkten die met SMK een overeenkomst hebben gesloten over het betalen van de vergoeding: Jumbo, Lidl, Aldi en inkooporganisatie Superunie. De nieuwe eisen gaan in op 1 januari 2026 met een overgangstermijn voor van twee maanden. Vanwege het lopende groeiseizoen geldt voor de landen Italië, Portugal en Spanje een overgangstermijn van vijf maanden.
Webinar voor aanvullende vragen
SMK organiseert op donderdag 27 november, van 13.00 tot 14.30 uur, een Nederlandstalige webinar met Q&A om nadere toelichting te geven op de belangrijkste wijzigingen voor de teelt. Van 15.00 tot 16.30 uur is er een Engelstalige variant. Aanmelden kan tot uiterlijk 20 november.
