Twintig jaar transitie: hoe Saalland pioniert in de Flevopolder
Biodynamische landbouw met focus op bodemgezondheid, biodiversiteit en samenwerking
Van gangbaar naar biodynamisch
De omschakeling begon in 2004, toen Wim en Marga onverwachts het bedrijf overnamen.
Een sprong in het diepe
Wim - akkerbouwbedrijf Saalland
Eerst werd de aandacht gericht op bodemkwaliteit en bodemleven. Na enkele jaren van experimenteren en kennisopbouw, stopten ze met ploegen en schakelden ze geleidelijk over op conserverende akkerbouw. Bij deze landbouwmethode ligt de focus op een gezonde bodem, met minimale grondbewerking, ruime vruchtwisseling en groenbemesters om de bodem jaarrond te bedekken. Bij een gezonde bodem hoort een gezond bodemleven: om dit te stimuleren werd kunstmest vervangen door organische mest en er werden proeven opgezet met stikstofbindende gewassen.
Tegelijkertijd werd de diversiteit van het bouwplan uitgebreid – van 4 renderende gewassen in 2010 naar 13 gewassen in 2025, waarvan de helft een rustgewas. Ook werden akkerranden en wintervoedselvelden aangelegd om de biodiversiteit te bevorderen. Dat pakte goed uit: toen er een broedende veldleeuwerik werd ontdekt, besloten Wim en Marga het hele perceel ongemoeid te laten - inmiddels zijn er ook twee vogelakkers ingericht. Vanaf 2018 wordt er biologisch geboerd en snel volgde het Demeter-certificaat voor biodynamische landbouw.
Samenwerken in de regio
Momenteel ligt de focus op het verhogen van de weerbaarheid van de bodem en het uitbreiden van de agroforestry-proeftuin, die vorig jaar werd aangelegd. Gedurende de hele transitie zijn samenwerking en kennisdeling belangrijke pijlers voor het bedrijf. Zo wordt stro ingebracht in de potstal van een melkveehouder en komt terug als ruige mest, en worden machines gedeeld met een kippenhouder. Door zulke samenwerkingen wordt efficiënt gebruikgemaakt van nutriënten en middelen.
Uit de rigoreuze omslag van de afgelopen (ruim) twintig jaar blijkt de onderzoekende en nuchtere houding van Wim en Marga. Bij nieuwe ideeën vergaren ze eerst zoveel mogelijk kennis – en daarna gaan ze aan de slag. Daarbij durven ze buiten de gebaande paden te treden: “Zonder risico’s is er geen avontuur. Je weet pas waar de grens ligt, wanneer je er overheen gaat”, zegt Wim.
De wens voor 2050? Een bouwplan op basis van weerbaarheid, een gesloten kringloop, lichte robots en vooral – nog steeds veel nieuwe vragen en ideeën om te blijven ontwikkelen. Zo bouwen Wim en Marga met een nuchtere blik en een open houding aan een divers, toekomstbestendig en gezond landbouwsysteem.
Meer weten over dit bedrijf?
Tekst: De Groene Vonk