
'Ondanks dat klaveronderzaai op veel plekken is mislukt, willen akkerbouwers ermee door'

De motivatie van de akkerbouwers is het bevorderen van de leefomgeving van akkervogels en het verminderen van de stikstofdruk. Gezien het enthousiasme bij de deelnemers biedt Urgenda ook in 2026 75 procent korting aan op het speciale mengsel.
Samen met landbouwadviseur Sander Bernaerts en vogelexpert Ben Koks deed Urgenda het afgelopen jaar onderzoek naar de mogelijkheden om klavers in te zaaien onder gangbaar graan. Een toepassing die in de biologische landbouw al heel gewoon is, maar minder op gangbare bedrijven, volgens Urgenda, omdat in de landbouw de overtuiging leeft dat klavers gevoelig zijn voor de meeste herbiciden en het graan dichter op elkaar staat waardoor de klavers minder licht krijgen.
Lees ook: Topbodem > Een bekend trucje opnieuw uitvinden

Urgenda wijst echter ook op de voordelen voor de bodem en de akkervogels. 'Voor de boer betekent het een betere bodemstructuur, minder werk en een reductie in (kunst)mestgebruik. Voor akkervogels is het graanstoppelveld met het klavermengsel een cruciaal landschap waar zij in het najaar en eventueel in de winter veel voedsel vinden en zich kunnen verschuilen.'
Resultaten
Op drie van de vijf proefbedrijven mislukte de pilot door droogte. Dit was ook bij veel deelnemers (49 akkerbouwers vulden in een enquête in dat het merendeel verdroogde). Ook blijken de klavermengsels gevoeliger voor herbiciden dan gedacht. Volgens Urgenda hebben de meeste deelnemers zich ook niet aan de aanwijzingen in de teelthandleiding gehouden. Slechts twintig procent van de klaveronderzaai slaagde, nog een dertig procent gedeeltelijk. Zeventig procent van de akkerbouwers wil volgend jaar weer meedoen, slechts twee procent gaf aan af te haken.
Leerpunten en vervolg
Het herbicidengebruik en het volgen van de teelthandleiding benoemt Urgenda als leerpunt. Ook wordt er in het vervolg gekeken naar vroeger doorzaaien, de rijafstand te vergroten en het inwerken van het mengsel waarmee wordt verwacht dat de slagingskans vergroot wordt. Urgenda zal hier samen met Naturim advies en LTO-partners nog meer aandacht aan schenken.
De mengsels voor 2026 worden vanaf februari 2026 weer aangeboden.

Tekst: Martin de Vries
Geboren en getogen in het Friese Oudehaske ontwikkelde Martin een grote interesse voor de landbouw. Als opgeleid journalist specialiseerde hij zich in de akkerbouw. Zijn overmatige dosis aan nieuwsgierigheid zet hij in voor het team rond Akkerwijzer.
Beeld: Eline Mekelenkamp
Bron: Urgenda
