ZLTO: 'Brabantse aanpak voor boeren bij natuurgebieden ronduit schokkend'

Provincie Noord-Brabant wil meer generieke maatregelen nemen rond Natura 2000-gebieden. Zo blijkt uit de Statenmededeling Aanpak overgangsgebieden rondom Natura 2000-gebieden. Boeren in de buurt van natuurgebieden moeten straks een natuurvergunning hebben om te beregenen uit grondwater of gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken. Die plannen kondigde de provincie eind oktober aan.

'Maatregelen nodig'

Volgens Gedeputeerde Staten zijn deze maatregelen nodig om de natuurdoelstellingen te halen. ‘De provincie wijst ter onderbouwing naar uitspraken in rechtszaken over gewasbescherming in de lelieteelt in Drenthe en grondwateronttrekking voor beregening in de Peel’, constateert ZLTO. ‘Daaruit zou blijken dat voor deze activiteiten in de buurt van natuurgebieden een natuurvergunning nodig is.’

Lelieteelt in Drenthe

ZLTO reageert geschokt op de nieuwe plannen. „Dit betekent nogal wat”, zegt ZLTO-bestuurder Hendrik Hoeksema. „Op basis van één uitspraak over lelieteelt in Drenthe wordt nu een zeer ingrijpend besluit genomen over alle sectoren. Dezelfde juridische redenering kan bovendien leiden tot forse beperkingen voor andere sectoren. De provincie opent hiermee de doos van Pandora.”

Vergunning twijfelachtig

Het is volgens ZLTO maar zeer de vraag of de provincie de betreffende vergunningen ook daadwerkelijk zal afgeven ‘Omdat er een verslechteringsverbod geldt voor de natuurgebieden.’ „Dit betekent dat boeren moeten aantonen dat hun activiteiten geen significante schade veroorzaken in het nabije natuurgebied. Dat is technisch complex, kostbaar en in de praktijk eigenlijk niet uitvoerbaar”, zegt Hoeksema.

Geen vergoeding

Aanvankelijk wilde de provincie vaste zones instellen rond Natura 2000-gebieden, waarbij getroffen bedrijven gecompenseerd zouden worden, zo weet ZLTO. ‘Compensatie is bij de nieuwe plannen niet aan de orde, omdat volgens de provincie voor wettelijke verplichtingen geen staatssteun mag worden verleend.’ „Er worden beperkingen voorgesteld zonder dat de provincie nadenkt over een schadevergoeding. „De rekening komt opnieuw bij de boer te liggen”, zegt Hoeksema.

Juridisch advies

ZLTO zegt juridisch advies in te winnen om te onderzoeken hoe de vergunningsplicht kan worden ingeperkt. Hoeksema: „Bestaand gebruik rondom Natura 2000-gebieden moet worden gerespecteerd. Uit andere jurisprudentie, zoals rondom meststoffen, zien we dat er goede mogelijkheden zijn om bestaand gebruik te beschermen.”

Gebiedsgerichte aanpak

Met de generieke maatregelen gaat de provincie volgens ZLTO voorbij aan de zogenaamde ‘gebiedsgerichte aanpak’. ‘Dit is een proces dat al jaren loopt rond Brabantse natuurgebieden. Perspectief voor boeren die door willen is daarbij juist een van de kernpunten.’ „In dat proces gaat het ook over extensivering en minder gebruik van middelen, maar wél in samenwerking”, verklaart Hoeksema. „De generieke maatregelen die de provincie nu voorstelt, zetten de Gebiedsgerichte Aanpak onder grote spanning.”

In gesprek

ZLTO gaat over de plannen in gesprek met onder andere Gedeputeerde Staten. „Op basis daarvan beoordelen wij of we nog een rol zien voor onszelf in de gebiedsgerichte aanpak”, aldus Hoeksema.