Column: Natuur houdt zich niet aan natuurbeleid

In de media melden beleidsmakers en natuurbeheerders regelmatig dat de natuur op omvallen staat. Bijvoorbeeld doordat er ‘een verstikkende stikstofdeken over de natuur hangt’. Ook uit allerlei rapporten valt te concluderen dat het slecht gaat met de Nederlandse natuur. Door mijn onderzoeksjournalistiek kwam ik er de afgelopen jaren achter, dat het vaak veel genuanceerder lag. Of juist beter ging met de natuur.

Dit hoopvolle inzicht wilde ik verder onderzoeken. Van jongs af aan ben ik begaan met de natuur. Ik doorliep de middelbare en hogere bosbouwschool. Ik werd geen natuurbeheerder, maar journalist en schrijver. Mijn hart voor de natuur is altijd blijven kloppen. In mijn vrije tijd loop ik vaak in natuurgebieden en probeer die met foto’s vast te leggen. De combinatie van interesse in de natuur en gedegen onderzoek leidde in 2024 tot het inzicht dat de natuur er in twee Nederlandse natuurgebieden beter voor staat dan bleek uit de rapporten die daarover verschenen.

Vijf natuurgebieden

Dat wilde ik verder onderzoeken. Begin 2025 startte ik mijn onderzoek, om er in de eerste plaats achter te komen of dat positievere beeld doorgetrokken kon worden naar andere natuurgebieden. Gedurende het afgelopen jaar bezocht ik vijf sterk verschillende natuurgebieden. Dat waren: de uiterwaarden van de Millingerwaard, de duinen van Texel, het Vragenderveen in de Gelderse Achterhoek, de bossen van landgoed Velder in Brabant en het moerasachtige Kienveen tussen Lochem en Zutphen.

Voordat ik die gebieden bezocht deed ik mijn gebruikelijke deskresearch om er achter te komen hoe die gebieden in elkaar zitten, wat de natuurdoelen zijn en hoe het wordt beheerd. Daarna bezocht ik die gebieden met een cameraman, want ik wilde voor dit project ook een ander journalistieke vorm gebruiken. In plaats van weer een geschreven artikel wilde ik het graag laten zien in een documentaire.

Positief verrast

Ik werd positief verrast door wat de beheerders, voormalige beheerders en eigenaren van die natuurgebieden vertelden en lieten zien. Het blijkt dat er absoluut uitdagingen zijn. Tegelijk is de natuur er in de afgelopen dertig jaar in veel natuurgebieden ook flink op vooruitgegaan. Zo nam in de uiterwaarden de biodiversiteit spectaculair toe. En de natuur in de duinen verbeterde, onder meer door de verdroging aan te pakken en verdwenen landbouwmethodes als beheermaatregelen terug te brengen. Ook in de bossen van Velder en het Vragenderveen gaat het goed.

Dat riep bij mij vervolgvragen op. Als het in die natuurgebieden goed gaat, waarom spreken we dan van een natuurcrisis? Ook daar kreeg ik antwoorden op. De natuur blijkt niet zo maakbaar te zijn zoals we op papier hebben bedacht. Vandaar ook de titel van de documentaire Natuur houdt zich niet aan natuurbeleid.

Crowdfunding

Ik hoop dat deze documentaire beleidsmakers aan het denken zet en dat het Nederlandse natuurbeleid nog eens flink onder de loep wordt gehouden. Met als resultaat een effectiever natuurbeleid. Maar dan moet die documentaire er wel eerst komen. En daarvoor zoek ik steun in de vorm van donaties en locaties. Omdat dit project los staat van de normale uitgeefactiviteiten van Agrio, is er minimaal 25.000 euro nodig om de documentaire te maken én breed onder de aandacht te brengen bij zoveel mogelijk Nederlanders. Voor de verspreiding van de documentaire hoop ik een televisiezender te porren of bioscopen, maar ik wil ook graag naar aanleiding van de documentaire het gesprek aangaan met beleidsmakers. Eerst samen kijken en dan een discussie, zodat er een zaadje wordt geplant.

Om dit hoopvolle geluid en inzicht zichtbaar te maken via een documentaire, hebben we jouw steun dus nodig. Dat kan via https://natuurdocu.nl en door mijn initiatief te delen.

Alvast hartelijk bedankt voor je betrokkenheid en steun.