Nieuwe inzichten leiden tot herbeoordeling tientallen PFAS-middelen; dreigend grondwaterprobleem zet Ctgb aan tot spoedactie

Het gaat om alle toegelaten middelen op basis van de werkzame stoffen fluopyram, fluazinam, diflufenican, mefentrifluconazol, tau-fluvalinaat en fluazifop-P-butyl. Niet alleen toegelaten middelen, ook nieuwe en lopende middelaanvragen op basis van deze stoffen worden beoordeeld op TFA-vorming. Het Ctgb gebruikt de nieuwe gegevens over de vorming van TFA en het Nederlandse grondwatermodel voor de hernieuwde beoordeling van de middelen.
Risico's van TFA voor de drinkwaterkwaliteit volgens het Ctgb
Het afbraakmiddel trifluorazijnzuur (TFA) breekt nauwelijks natuurlijk af, is zeer mobiel en hoopt zich zo op in het grondwater. TFA vormt op dit moment geen gezondheidsrisico, omdat de blootstelling via drinkwater ruim onder de aanvaardbare dagelijkse inname blijft. In de toekomst kan een oplopende concentratie TFA wel gevolgen hebben voor de grondwater- en daarmee de drinkwaterkwaliteit, zo is de veronderstelling.
In het belang van een goede grondwaterkwaliteit wil het Ctgb zo snel mogelijk stappen zetten, zo laat het college in een persbericht weten. Het Ctgb heeft de Deense gegevens beoordeeld op betrouwbaarheid en relevantie voor de Nederlandse situatie. Vanwege verschillen in nationale criteria en gebruikte grondwatermodellen zijn nationale berekeningen nodig om te bepalen of de betreffende middelen ook hier leiden tot overschrijding van de grondwaternorm. In dat geval voldoen de middelen namelijk niet meer aan de toelatingscriteria.
Ctgb wacht Europese proces rondom PFAS-middelen niet af
De versnelde herbeoordeling van stoffen in Europa is al langer een pleidooi van het Ctgb. Het college vindt het niet meer verantwoord om nog langer te wachten op de afronding van het reguliere Europese proces. Het Ctgb volgt hiermee de lijn van andere landen als Noorwegen en Zweden die uiterlijk 30 april 2028 alle besluiten willen hebben genomen.
De herbeoordeling heeft mogelijk grote gevolgen voor de beschikbaarheid van gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw. Het Ctgb verwacht dat op termijn TFA-producerende werkzame stoffen niet langer worden goedgekeurd in Europa. Het Ctgb adviseert het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) om de gevolgen voor de landbouw nader te laten onderzoeken, met daarbij extra aandacht voor alternatieven voor middelen die mogelijk wegvallen.
Het Ctgb laat weten dat alle betrokken aanvragers en toelatingshouders op korte termijn over het besluit worden geïnformeerd.

Tekst: Martin de Vries
Geboren en getogen in het Friese Oudehaske ontwikkelde Martin een grote interesse voor de landbouw. Als opgeleid journalist specialiseerde hij zich in de akkerbouw. Zijn overmatige dosis aan nieuwsgierigheid zet hij in voor het team rond Akkerwijzer.
Beeld: Martin de Vries
Bron: Ctgb
