Boeren langer in onzekerheid; Kamer wil uitstel achtste actieprogramma nitraatrichtlijn
Tot die tijd blijven de maatregelen uit het zevende actieprogramma gelden. De minister mag wel nog doorgaan met de voorbereidingen voor doelsturing, zoals die in het concept-achtste actieprogramma waren omschreven, maar de rest van het programma (zoals een andere aanwijzing van kwetsbare gebieden en smallere bufferstroken) worden voorlopig niet ingevoerd.
De motie van Grinwis, die ook was ondertekend door CDA en D66, kreeg, tijdens de laatste stemmingen voordat de Kamer met reces ging, een ruime meerderheid van 101 stemmen. Het was een vervolg op een debat over de mestruzie in het kabinet van een dag eerder, waar de minister de Kamer had gefrustreerd door categorisch de vragen van Kamerleden over het achtste actieprogramma niet te willen beantwoorden en door de analyses van de waterschappen en de WUR over dat actieprogramma niet met de Kamer te willen delen. Omdat de Kamer na gisteren met reces ging, zagen Kamerleden al een scenario voor zich waar de ministerraad op vrijdag een besluit zou nemen over het actieprogramma, en het dan in zou laten gaan op één januari, voordat het kerstreces voorbij was. Dan had de Kamer buitenspel gestaan en niet met de minister hebben kunnen praten over dat programma. Met deze motie hebben ze dat scenario voorkomen.
Onzekerheid
Het betekent wel dat boeren langer in onzekerheid blijven over hoeveel mest ze volgend jaar, wanneer de derogatie compleet vervalt, nog kunnen uitrijden. Minister Wiersma wilde de mogelijkheden hiervoor verruimen, een volgend kabinet zal daar waarschijnlijk minder toe geneigd zijn.
Het is daarbij niet zeker of het kabinet vandaag, tijdens de laatste ministerraad van het jaar, wel een achtste actieprogramma zou hebben vastgesteld. Kabinetsleden zijn zeer verdeeld over het plan dat minister Wiersma op tafel heeft gelegd, en tot nu toe is het de ministers niet gelukt om daarover tot overeenstemming te komen.
Poot stijf
In principe hoeft een kabinet moties van de Tweede Kamer niet uit te voeren. Tijdens het debat van woensdag wilde minister Wiersma dan ook niet zeggen of het kabinet de motie van de ChristenUnie, als die zou worden aangenomen, ook zou uitvoeren. Theoretisch zou die de motie naast zich neer kunnen leggen. Maar de kans daarop is niet groot; in de Kamer heeft mede-regeringspartij VVD ook voor de motie gestemd; de VVD-bewindslieden die weinig op hebben met het plan van hun collega Wiersma, zullen in de ministerraad die lijn waarschijnlijk volgen en hun poot blijven stijfhoofden.
