Mengteelt komt schoorvoetend van de grond
In Nederland worden mengteelten nog nauwelijks toegepast. Terwijl mengteelten van granen met vlinderbloemigen, volgens het Louis Bolk Instituut, theoretisch zorgen voor een efficiënte stikstofbenutting. Ze leiden verder tot een lager gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en een efficiënter gebruik van water en meststoffen. Daarnaast ontstaat er een grotere weerbaarheid van de planten bij sterk wisselende klimaatomstandigheden. Via deze weg kunnen mengteelten bijdragen aan een duurzame vorm van landbouw. Om te achterhalen waarom mengteelten nauwelijks van de grond komen en welke kansen er wellicht liggen, is in november 2017 in elf EU-lidstaten (waaronder Nederland) het ‘Remix’ project van start. In dit project, dat loopt tot 2021, wordt ook onderzocht hoe mengteelten het beste in de praktijk gestimuleerd kunnen worden.
Enige ervaring
Volgens het Louis Bolk Instituut hebben sommige agrariërs al enige ervaring met mengteelten. Bijvoorbeeld met de combinatie lupine met graan of graan gecombineerd met klaver. Klaver bindt stikstof, mobiliseert fosfaat, en voorziet het graan van de benodigde mineralen. Het Louis Bolk instituut denkt dat vooral Nederlandse akkerbouwers baat hebben bij mengteelten. Dit door het kiezen van combinaties van gewassen samen met telers en andere ketenpartijen. Zo is een combinatie van veldboon en tarwe bekend. Maar ook een nieuw gewas als lupine kan worden gecombineerd met tarwe, terwijl de combinatie droge erwt met gerst interessant kan zijn. Gemengde en veehouderijbedrijven zijn ook potentiële kandidaten voor de mengteelt. Zij kunnen het geoogste product ook als veevoer inzetten. Echter de derogatie kan daarbij roet in het eten gooien, immers minimaal 80 procent van het areaal uit grasland moet bestaan.
Geen eenvoudige teelt
Het mengen van teelten blijkt in de praktijk is niet eenvoudig. Het zaaien, onderhouden en oogsten van gemengde gewassen is ingewikkelder dan bij enkelvoudige teelten. In het Remix-project wordt daarom onderzocht hoe mengteelten zo goed mogelijk geïmplementeerd kunnen worden op een agrarische bedrijf. Verder kijken de onderzoekers naar de biodiversiteit boven en onder de grond, en onderzoeken ze het effect van mengteelten op hardnekkige bodemproblemen zoals aaltjes. Bij het onderzoek zijn maar liefst 23 Europese onderzoeksinstituten en universiteiten betrokken. Onderzoekers van het Louis Bolk Instituut kijken specifiek naar de methodologie van ketengericht werken en onderzoeken hoe Nederlandse akkerbouwgewassen veredeld en geschikt gemaakt kunnen worden voor mengteelt. Dit voorjaar zijn op verschillende praktijkbedrijven proefvelden aangelegd met mengteelten van tarwe en veldbonen of lupines.
Bijeenkomst mengteelt
Samen met telers en adviseurs, ketenpartijen en verwerkers houdt het Louis Bolk Instituut een bijeenkomst op 20 november van 9.30 tot 14.00 uur bij Boerderij Veld en Beek in Doorwerth. Tijdens deze bijeenkomst wordt ingegaan op de kansen en belemmeringen van mengteelten. Ook zullen zes agrariërs, die dit jaar verschillende mengteelten hebben getest, hun ervaringen delen. Aanmelden is mogelijk t/m 18 november door een e-mail te sturen naar: b.luske@louisbolk.nl.
