Wetenschap verkent biologische bodemweerbaarheid

Het wemelt van de producten die volgens de handel plantversterkend of weerbaarheidverhogend moeten zijn. Wetenschappelijk tasten we echter nog behoorlijk in het duister, zegt Postma. „Plantversterkers en bodemverbeteraars zijn een ‘vergaarbak’ geworden voor allerlei middelen, waarvan veelal niet duidelijk is onder welke omstandigheden ze een positief effect kunnen hebben. Er is maar een heel beperkt aantal echte biologische bestrijders met een bewezen effect en veiligheid beschikbaar die tegen ziekten en plagen in de akkerbouw ingezet kunnen worden. Daarvoor is registratie nodig die loopt volgens de Europese richtlijnen.”

Postma spreekt op 29 november op de themamiddag Bemesting Akkerbouw in Puttenthemamiddag Bemesting Akkerbouw in Putten. Ze is gespecialiseerd in de ziektewering tegen bodemschimmels. Vanuit haar wetenschappelijke benadering kan ze het effect van organische stof op ziektewerendheid bevestigen. „Gewasresten en compost zijn goed. We doen ook onderzoek naar het toepassen van reststoffen uit de voedingsmiddelenindustrie. Van de stoffen chitine en keratine (bijvoorbeeld verenmeel) is aangetoond dat ze de ziektewerendheid stimuleren onder gecontroleerde omstandigheden in kasproeven.”

Effect in het veld is ook aangetoond, maar hierbij waren zeer grote hoeveelheden product toegediend. Postma kan de werking nog niet beloven onder praktijkomstandigheden op de akker buiten. ­„Daarvoor is meer onderzoek in het veld nodig, waarbij we kijken hoe we met een lagere dosis toch een positief effect kunnen krijgen.”

Alternatief voor grondontsmetting

Een ander onderwerp dat Postma kan toelichten is het gebruik van organische materialen in de anaerobe grondontsmetting als alternatief voor chemisch. „Het is vooral interessant als we bij dergelijke behandelingen ziekteverwekkers sterker benadelen dan het gunstige bodemleven”, zegt ze. Datzelfde voordeel zoeken wetenschappers ook bij de inzet van groenbemesters in de rotatie. „We willen weten of groenbemesters het nuttige bodemleven kunnen stimuleren zonder dat de schadelijke organismen ervan profiteren.”

Postma omschrijft de mechanismen achter biologische weerbaarheid als ‘zeer complex’. Per maatregel en per bodem reageren de systemen anders. „Je zou kunnen zeggen dat iemand met groene vingers in een kwetsbaar systeem het beter doet dan anderen. Er bestaan hele goede telers die deze vaardigheid gebruiken. Wij uit de wetenschap kunnen dat verder uitzoeken.”

Tijdens de middag in Putten zullen Postma en een groep andere sprekers samen met aanwezige akkerbouwers en andere belangstellenden de invloed van bodemleven op de bodemkwaliteit bespreken. Thema is de rol van bodembiologie in bodemvruchtbaarheid en opbrengstverbetering: wat weten we en wat kunnen we ermee in de praktijk? Opgeven als deelnemer kan via deze link.