Friese proef bokashi: goede verwachtingen voor toepassing

Bokashi Damwâld — Na zes weken fermenteren is de bokashi klaar voor uitrijden. In Damwâld bekeken de mensen van waterschap, onderwijs en bedrijfsleven samen met boeren de resultaten en bespraken de voortgang van het project. Beeld: Jorg Tönjes

Een proef met bokashi als bodemverbeteraar in de Noordelijke Friese Wouden ziet er volgens de deelnemende partijen veelbelovend uit. Waterschap, boeren, onderwijs en bedrijfsleven verwachten dat de gefermenteerde plantenresten bijdragen aan bodemvruchtbaarheid en watervasthoudend vermogen van de grond.

De Friese veehouders beproeven ook volgend jaar de bokashi op gras en maisland. Hun ervaringen zijn positief. De bokashi wordt snel afgebroken en door wormen ingewerkt. De positieve uitwerking op de wormenstand noemden de telers bij de bijeenkomst in Damwâld die vorige week gehouden werd. Wormendeskundige Jeroen Onrust werd genoemd. Die verwacht dat de wormenstand inderdaad zal toenemen door de bokashi en deze wormen hebben positief effect op de bodemvruchtbaarheid en de waterhuishouding.

Het Friese waterschap wil graag slootmaaisel direct in de buurt kunnen verwerken en toepassen als bodemverbeteraar. Voor het waterschap is een hoger watervasthoudend vermogen van de agrarische gronden een positieve bijdrage aan de klimaataddaptatie.

Bokashi is een methode uit Japan. Organische stof uit natuurmaaisel, gewasresten en eventueel aangevuld met mest wordt luchtdicht afgesloten, gemengd met micro-organismen en zeeschelpenkalk. Tijdens de anaerobe fermentatie blijft de temperatuur normaal gesproken tussen de 20 en 30 graden. Bokashi bevat meer onafgebroken koolstofverbindingen die energie geven aan het bodemleven dan compost. Er zijn nog wel vragen over de insleep van ziekten en plagen met bokashi. Misschien overleven onkruidzaden of gewasresten de fermentatie en kunnen daaruit onkruidplanten groeien. Tim Wiersma van Mulder Agro zei bij de bijeenkomst in Damwâld dat de ervaringen positief zijn wat dit betreft.