Meer nuttige insecten inzetten als natuurlijke bestrijders

„Willen we de nuttige insecten meer in voor ons voordeel laten werken, dan zullen we eerst goed moeten begrijpen hoe ze leven en hoe we ze kunnen lokken.” Dat verkondigde Guido Sterk uit Hasselt in Klimmen tijdens een akkerbouwbijeenkomst van de LLTB, Delphy en WUR proefboerderij Vredepeel. Sterk is specialist op het gebied van geïntegreerde gewasbescherming.

Bloemrijke akkerranden

Sterk roept boeren op om maatregelen te nemen met gezond boerenverstand. Dat boerenverstand mist hij bij de bloemrijke akkerranden. „Deze zijn mooi om naar te kijken en goed voor het imago. Echter voor de gewasbescherming zijn ze een catastrofe. Het duurt jaren voordat hierin vertoevende natuurlijke bestrijders de akker intrekken. Waarom zouden ze het gewas intrekken als daar niks te halen valt? Gewassen als mais en aardappelen, trekken die beestjes niet aan. Je kunt in de bloemrijke akkerranden veel goede insecten vinden, maar die zijn dan te laat om als natuurlijke bestrijder te kunnen functioneren. Een veel betere optie zijn volgens Sterk zogenaamde ‘Bankerfields’.

Rijbanen voor Bankerfields

Bij Bankerfields worden de rijbanen bij uien ingezaaid met bijvoorbeeld faecelia of komkommerkruid. Dit zijn niet alleen goede bestuivers, maar hierin houden zich ook tal van natuurlijke vijanden schuil, die van hieruit makkelijk hun werk kunnen doen.” Door een deel van de akkers in te zetten als Bankerfields, vormen deze mogelijk ook een optie om te voldoen aan de regels voor het verkrijgen van EU-subsidies.

Erg complex

„Geïntegreerde bestrijding is niet iets dat je zomaar even op je bedrijf kunt introduceren. Daarvoor is het een veel te complexe materie. Toch zullen we meer nuttige insecten in de akkers moeten krijgen. Dat vraagt niet alleen om veel meer onderzoek, maar ook om actieve telers die er - met ondersteuning van adviseurs - op hun bedrijf mee aan de slag gaan,” zegt Guido Sterk. Sterk werkt in Nederland samen met Bayer en Cebeco Agrochemie aan de opzet van een geïntegreerde bestrijdingsstrategie tegen trips in uien. Daartoe zijn onder meer praktijkproeven aangelegd in Flevoland. In Zeeland werkt Sterk bij dergelijke uienproeven samen met de CZAV. Daarnaast vinden verspreid over Nederland en België volleveldsproeven plaats in aardappelen, kool en spruitkool.

Kennis over insecten

Volgens Sterk ontbeert de akkerbouw- en groentesector nog veel essentiële kennis over de insectenwereld. „Willen we nuttige insecten meer in ons voordeel laten werken, dan zullen we eerst goed moeten begrijpen hoe ze leven en hoe we ze vervolgens kunnen lokken. Vooral voor de buitenteelten zal dat een enorme uitdaging zijn. Volgens Sterk is hiervoor een andere mindset en een gedragsverandering bij de telers nodig. „We moeten af van het idee dat we een ziekte of plaag helemaal moeten uitroeien. We zullen een schadedrempel moet accepteren.” Daarbij verwijst hij naar trips in uien. In zijn ogen is één trips per ui in juni tot 15 trips per ui in juli tolereerbaar. „Bij de aanwezigheid van natuurlijke vijanden mag deze schadedrempel iets hoger liggen.” Hij ervaart zelf dat een combinatie van nuttige insecten én het selectieve gebruik van gewasbeschermingsmiddelen prima gewassen kan voortbrengen. „Dit vraagt echter veel kennis. Kennis die in de praktijk nog maar weinig aanwezig is.” Hij adviseert boeren dit nu toch voortvarend op te pakken. „Binnen nu en 10 jaar vindt een zeer grote omslag plaats wat betreft de toelating van gewasbeschermingsmiddelen.”

Minimaal gebruik chemische bestrijding

Sterk predikt niet voor een biologische bedrijfsvoering, maar voor een bedrijfsvoering waarbij slechts minimaal gebruik wordt gemaakt van chemische bestrijding. „We zullen altijd chemische bestrijding nodig hebben. Daarbij hanteer ik de regel: ‘Biologisch als het kan, chemisch als het moet.’”

Veel te winnen

Volgens Sterk is er nog veel te winnen. Zo vindt hij de aanwezigheid van roofmijten in de bodem zeer belangrijk. „We beschikken over een enorm rijk bodemleven, boven maar zeer zeker in de grond van onze akkers. Daar moeten we veel meer gebruik van maken.” Sterk heeft een grote afkeer van het gebruik van synthetische pyrethroïden. „Het gebruik van dergelijke middelen zorgt voor veel meer schade dan ze oplossen. Ze zorgen voor een dierlijke woestijn; alles wordt ermee doodgemaakt. Een natuurlijk herstel tussen de insecten duurt vaak jaren.”

Guido Sterk spreekt ook op het Akkerbouw Symposium dat op 4 februari wordt gehouden in Gorinchem. Benieuwd naar zijn verhaal? Meld u hier aan