Belgische consument koopt minder verse aardappelen

Om zicht te krijgen op de Belgische aardappelconsumptie en -aankopen vergaart het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM) gegevens van verschillende onafhankelijke onderzoeksbronnen. Met een jaarpenetratie van 91 procent blijven verse aardappelen een product dat nagenoeg alle Belgische gezinnen kopen. De aankoopfrequentie bleef in 2019 stabiel op 13,6 keer per jaar. Het volume per aankoop daalde in 2019 wel van 4 kg naar 3,8 kg. De verklaring hiervoor is volgens VLAM een verdere verschuiving naar kleinere aardappelverpakkingen. Circa 90 procent van de aardappelen worden voorverpakt gekocht. Het aankoopgewicht van 5 kg blijft het populairst, met een volumeaandeel van 45 procent. Echter het aandeel van verpakkingen kleiner dan 5 kg steeg in 2019 van 40 naar 44 procent. Vijf jaar geleden bedroeg dit aandeel slechts 30 procent. Door voor kleinere verpakkingen te kiezen, is er sprake van minder verspilling en sluiten de aankoopgegevens beter aan bij het daadwerkelijk geconsumeerde hoeveelheid.
Hoofd van de bevolking
Voor 2019 komt VLAM uit op een thuisverbruik van verse aardappelen van 20,4 kg per hoofd van de bevolking. Dit betekent een daling van 3 procent in vergelijking met 2018. De gemiddelde aardappelprijs steeg van 1,00 euro naar 1,16 euro per kg. Hierdoor steeg de besteding van verse aardappelen per Belg in 2019 met 13 procent tot 23,7 euro per hoofd van de bevolking. Het thuisverbruik van verse aardappelen ligt in Vlaanderen met 21,5 kg per hoofd van de bevolking hoger dan de 20 kg in Wallonië en Brussel (15,4 kg). Ook qua leeftijd signaleert VLAM grote verschillen: gemiddeld 27,3 kg bij 65-plussers tegenover gemiddeld 15,2 kg bij de personen onder de 30 jaar.
Bintje
Het volumeaandeel van Bintje in de thuisconsumptie daalde van 25 procent in 2014 tot 17 procent in 2019. Opvallend is dat bekende rassen als Nicola en Charlotte niet van dit dalend marktaandeel profiteren, maar wel diverse minder bekende aardappelrassen. De variëteitenkennis van de Belgische consument is beperkt. Hij kan spontaan gemiddeld 1,5 rassen opnoemen. Bintje is veruit de meest gekende, gevolgd door Nicola en Charlotte. De andere variëteiten volgen op grote afstand. De keuze van het kooktype (vastkokend, bloemig) is voor de consument belangrijker dan de keuze van het ras. Biologisch geteelde aardappelen blijven groeien en hebben in België een volumeaandeel van 5 procent.
Herkomst
Drie kwart van de gekochte aardappelen zijn van Belgische herkomst. Het aandeel van Belgische aardappelen is uiteraard het hoogst bij de rechtstreekse aankoop. Maar ook bij de grotere supermarkten en bij de buurtsupermarkten ligt dit aandeel boven de 80 procent. Bij de discounters is het aandeel met 60 procent Belgische aardappelen het laagste.
Aankoopkanaal
De (grote) supermarkten blijven met een volumeaandeel van 40 procent het belangrijkste aankoopkanaal voor verse aardappelen. Het aandeel van de groente- en fruitwinkels blijft stabiel op 3 procent. De rechtstreekse aankoop op de boerderij blijft verder dalen.