BASF weerlegt verdachtmakingen 1.4SIGHT in discussies aardappeltelers.
Op social media is een discussie gaande over het aardappelbewaarmiddel 1.4SIGHT van BASF. Zo zou de fabrikant een prijsverhoging van ruim 20 procent willen doorvoeren. De fabrikant stelt dat zij uit oogpunt van de vrije mededinging geen uitspraak kan en mag doen over mogelijke prijsaanpassingen. Uiteindelijk bepaalt de leverancier van het product de prijs die hij aan de teler in rekening brengt. Feit is wel dat in de afgelopen jaren het product al aanzienlijk in prijs is verhoogd. Zo betaalde een aardappelteler in 2018 130 euro per liter voor het product en nu 180 euro. Dat is een prijsverhoging van bijna 40 procent. Dit beeld wordt ook door leveranciers bevestigd. Vorig jaar voerde BASF een prijsverhoging van circa 25 procent door en begin dit jaar van circa 10 procent. Zowel akkerbouwers als leveranciers wijzen ook op de beperkte beschikbaarheid van het product.
Gevaar gezondheid
Op social media plaatsen akkerbouwers vraagtekens bij de stof naftaleen. Daarbij verwijzen ze naar publicaties waarin te lezen valt dat naftaleen mogelijk de lever, de nieren en de ogen kan beschadigen en het ook de kans op kanker zou verhogen. BASF onderstreept dat de werkzame stof in 1.4SIGHT geen naftaleen is maar 1,4-dimethylnaftaleen (98%), een stof die van nature voorkomt in de aardappel, aldus BASF.
Vragen
Naar aanleiding van de discussies bij aardappeltelers over 1.4SIGHT stelden Agrifirm en Cebeco Agrochemie vragen aan BASF. In haar antwoorden stelt de chemiereus dat ook haar de discussie over de werkzame stof 1,4-dimethylnaftaleen in 1,4SIGHT ter ore is gekomen. Over de stof 1,4-dimethylnaftaleen in 1,4DMN stelt BASF dat dit scheikundig een totaal andere stof is dan naftaleen. 1,4DMN heeft een andere chemische samenstelling en daarmee bevindt de toxiciteit zich ook op een geheel ander niveau. De fabrikant onderstreept dat de toxiciteit van 1,4DMN door de Europese toelatings-autoriteiten (EFSA) uitvoerig is beoordeeld en veilig is bevonden. BASF zegt het onterecht te vinden dat telers deze twee stoffen als gelijkwaardig beschouwen. In andere landen, zoals de Verenigde Staten, wordt dit zelfs als een product van natuurlijke oorsprong (bio-chemical) betiteld.
Eerder afkalven
Op social media doet ook het gerucht de ronde dat in België koeien eerder hun kalf loslieten nadat ze met 1,4DMN behandelde aardappelen in hun voerrantsoen hadden gekregen. In een reactie daarop zegt BASF hiervan niet op de hoogte te zijn. Volgens haar vormen vervoederingsstudies een standaard eis in toelatingsdossiers. Ook voor de toelating van 1,4DMN zijn uitvoerige voervoederingsstudies uitgevoerd en daarna beoordeeld door de EFSA en het Ctgb. Volgens de fabrikant is 1,4DMN als restproduct veilig toepasbaar.
Volgelaatsmaskers
De aardappeltelers zijn ook verontrust over de gevolgen voor hun gezondheid, als ze regelmatig in de aardappelschuren vertoeven. Daarbij wijzen ze op het feit dat enkele aardappelverwerkers hun buitendienstmedewerkers in een re-entry protocol voorschrijven om volgelaatsmaskers in met 1,4 DMN behandelde aardappelschuren te dragen. Volgens BASF betreft dit een protocol die voorschrijft om een volgelaatsmasker te dragen bij het betreden van aardappelschuren, omdat vaak niet duidelijk is of en zo ja wanneer in de betreffende schuur de gastoepassing heeft plaatsgevonden en of er al met buitenlucht is ververst. BASF onderstreept dat deze maatregelen op eigen initiatief van de verwerkers zijn genomen. Het etiket schrijft voor dat de ruimte pas betreden mag worden na kort ventileren met de buitenlucht. Als het niet duidelijk is wanneer de cel is behandeld is zo’n voorzorgsmaatregel te begrijpen, aldus BASF. Mogelijk hebben andere toeleveranciers/afnemers ook dergelijk protocollen opgesteld, maar daar heeft BASF nog niks concreets over vernomen.
Exportbeperkingen
Volgens de verontruste telers zouden enkele landen aardappelen behandeld met 1,4SIGHT weigeren. BASF zegt dat dit bij haar onbekend is. De fabrikant wijst erop dat in Europa een MRL van 15 mg/kg is en dat er binnen Europa dus geen exportproblemen bestaan. In overige landen waar 1,4SIGHT is toegelaten, zoals de Verenigde Staten en Canada, zijn ook geen exportproblemen. Volgens BASF zijn die landen vrijgesteld van een MRL omdat het daar als een natuurlijke stof wordt gezien. In de andere landen waar geen toelating is, geldt momenteel nog de detectielimiet van 0,01 mg/kg. Er wordt hard gewerkt om voor deze landen een importtolerantie te krijgen zodat export naar deze landen ook geen probleem vormt. Deze waarde van 0,01ppm is een lage waarde, en ondanks dat in verwerkte eindproducten niet of nauwelijks 1,4DMN wordt teruggevonden, zegt de fabrikant dit niet voor 100 procent te kunnen garanderen, mede omdat het product van nature al voorkomt in aardappelen, het is immers een aardappel-eigen-stof.
