NAV: ‘Zonder verdienmodel eiwitrijke gewassen mislukt Nationale Eiwitstrategie’

De NAV kan zich grotendeels goed vinden in de Nationale Eiwitstrategie (NES) die LNV minister Carola Schouten deze week presenteerde. Schouten wil binnen tien jaar het areaal eiwitrijke gewassen van de huidige 21.000 hectare vervijfvoudigen tot 100.000 De akkerbouw vakbond ziet veel van haar punten terug in het NES-document. Zo is er aandacht voor de kansen voor de teelt van eiwitgewassen in Nederland, voor de gunstige effecten die dit kan hebben op de bodem en de biodiversiteit, voor de problemen die het Blair House akkoord heeft veroorzaakt en voor het feit dat de huidige open grenzen voor importsoja het verdienmodel van akkerbouwers bij de eiwitteelt onder druk zetten.

Extra aandacht

In de ogen van de NAV zijn er diverse zaken die meer aandacht verdienen. Zo stelt de NES dat het zich beperkt tot zaken die nationaal kunnen worden geregeld. Alles wat de EU moet regelen houdt LNV buiten haar strategie. Daarbij ziet LNV over het hoofd dat veel van de in de NES genoemde kansen staan of vallen bij een flankerend EU-beleid. Zo betitelt de NES de heffingsvrije import als een gegeven. Daarbij stoort het de NAV dat minister Schouten reeds bij voorbaat opgeeft om hier iets aan te veranderen. Wel noemt zij dat er een gelijk speelveld moet komen wat betreft eisen aan importproducten, maar de huidige vrijhandelsverdragen maken dat onmogelijk. De NAV onderstreept dat dit juist bepalend is om te komen tot een verdienmodel voor akkerbouwers die eiwitgewassen telen. Een andere mogelijkheid om een verdienmodel te creëren wordt in de ogen van de NAV ook zonder uitleg door de minister terzijde geschoven: de gekoppelde steun binnen het GLB. De stelling dat ‘Nederland nu eenmaal tegen gekoppelde steun is’ behoeft wat de NAV betreft onderbouwing. Volgens de vakbond is deze houding funest voor een gelijk speelveld binnen Europa en een verdienmodel voor de Nederlandse akkerbouwers.

Sterke afname saldo

De NAV ondersteunt de visie van LNV dat er een toekomst is voor de teelt van eiwitgewassen. In haar toekomstvisie, die ze heeft opgesteld samen met de leden, komen eiwitgewassen ook naar voren als goede kans om het bouwplan te extensiveren en de akkerbouw verder te verduurzamen. De NAV onderstreept dat zij in haar toekomstvisie ook heeft doorgerekend dat deze teelten zorgen voor een sterke afname van het saldo voor de boer. Dat is volgens NAV de belangrijkste reden waarom de teelt van eiwitgewassen maar moeilijk van de grond komt.

Vergroeningsregeling

Voor een verbeterd verdienmodel toch heeft de NAV recent, samen met de Transitiecoalitie Voedsel, een brief gestuurd aan de Tweede Kamer. Hierin pleit zij voor steun vanuit het GLB. Dat de huidige vergroeningsregeling waarin eiwitgewassen meetellen niet werkt, heeft te maken met het verbod op gewasbeschermingsmiddelen, waardoor de opbrengst door ziekten en onkruid zo laag wordt dat de teelt zelfs met de vergroeningspremie niet rendabel wordt. Toestaan van gewasbescherming in eiwitteelten die meetellen in de vergroening, samen met een vorm van gekoppelde steun moeten daarom wat de NAV betreft aan deze NES worden toegevoegd. Met daarnaast inzet in Brussel tegen de heffingsvrije import van eiwitrijke gewassen.