Column: Henk Nienhuis: Phytophthoraresistent aardappelras is nu noodzaak
In een buiig jaar als dit kun je de sproeimachine wel in het gewas laten staan. We willen een rijke aardappeloogst maar we spuiten ons arm. We hebben ontdekt dat in de luwte van een bermbosje al vroeg een phytophthora-aantasting zet. In de luwte bleven de aardappelen langer nat, denk ik. Hetzelfde langs een slootkant met metershoog onkruid wat we niet konden maaien.
We moeten phytophthoraresistente of -tolerante rassen hebben. Bij Avebe praten we er al jaren over en ons kweekbedrijf Karna heeft ze ook, maar ze zijn nog niet praktijkrijp.
„Gentech is onontbeerlijk om alle goede en noodzakelijke eigenschappen te behouden"
De moeilijkheid is dat alle andere goede en noodzakelijke eigenschappen die we nu hebben, bewaard moeten blijven. Gentech is daarbij onontbeerlijk als techniek om dit doel te bereiken. Neem alleen al de resistentie tegen aardappelmoeheid, wratziekte en hoge zetmeel- en eiwitgehaltes die we nodig hebben. Op de opbrengst kunnen we wel iets toegeven, want achttien maal spuiten is ook bij lange na niet voor niets. €300 aan middelen per hectare zijn we zomaar kwijt. Daar komen de arbeids- en machinekosten dan nog bij.
Op de rassenveldjes van ons proefbedrijf ‘t Kompas in Valthermond waren de resistente rassen dan ook nog niet aanwezig. Wij boeren worden ongeduldig, we willen van al dat gespuit af. De aardappeldeskundige van Avebe (naar schatting 60+) maakte een bemoedigende opmerking. Ze komen eraan, maar dan werk ik al even niet meer bij Avebe.
Ik ben optimistischer. Toen ik nog leerling-boer was, vertelde een aardappelprofessor dat wij in de Veenkoloniën nooit van grondontsmetting af zouden komen. Nu hebben we al jaren resistente rassen die aardappelcystenpopulaties zelfs afbreken. Dat is ons gelukt.
We hebben spuitsporen die pleksgewijs soms een halve meter diep zijn. Spuitapparatuur heeft allemaal dezelfde kleur; modderzwart. Er is twijfel of alle percelen wel gerooid gaan worden. Je ziet trekkers en sproeimachines op zwemvliezen, dat wil zeggen dubbellucht aan alle wielen. Juist onder natte omstandigheden is de phytophthoradruk extra groot.
Na drie droge en relatief makkelijke jaren is nu de noodzaak voor dit soort resistentie toch wel weer erg urgent. Daar moeten we extra overheidssteun voor hebben en daar kan een deel van de begrote milieumiljarden ook mooi aan besteed worden.
