Convenant robuuste aardappelrassen waaiert uit over Europa

België kent dankzij zijn tweetaligheid sinds 2018 twee convenanten; voor Vlaanderen en Wallonië. Het doel hiervan was om afgelopen jaar al 100 procent robuuste rassen (aardappelen die minder gevoelig zijn voor phytophthora) te hebben in het veld en in het winkelschap. Dat is niet gelukt, zei Paul Verbeke van het Belgische BioForum. In Wallonië bestond vorig jaar de helft van het areaal uit robuuste rassen en ook het aanbod in de winkels was halverwege het beoogde doel.

In Noord-Frankrijk bestaat ook serieuze belangstelling voor de introductie van robuuste rassen, zei Verbeke. „Ook daar zijn ze hard bezig om een lijst op te stellen.”

In het Verenigd Koninkrijk is vorig jaar een lijst met robuuste rassen geïntroduceerd. „We waren onder de indruk van het Nederlandse voorbeeld”, vertelde Hugh Blogg. De Britten erkennen dat rassenkeuze een sleutelrol speelt in de verduurzaming van de aardappelteelt en daarmee de groei van het areaal biologische aardappelen. Het doel is dat de sector in 2026 voor 100 procent de beschikbaarheid heeft over robuuste rassen, dat is een groei van 20 procent per jaar. De Britten kijken bij hun onderzoek naar robuuste rassen wel breder dan alleen phytophtora.

Koper

Het gebruik van koper blijft een discussiepunt in de biologische teelt. In het Verenigd Koninkrijk is koper in de bioteelt verboden, maar er is een kans dat het toch weer een toelating krijgt, zei Blogg. Met de introductie van een brede lijst met robuuste rassen wil de sector laten zien dat herintroductie van koper niet nodig is. In België is koper nog steeds toegelaten in de biologische aardappelteelt.

De Nederlandse supermarkten hebben zich middels een aardappelconvenant uit 2016 met succes ingezet om robuuste rassen in het schap te krijgen. De binnenlandse biologische vraag is echter niet groot genoeg om alles in Nederland af te zetten.

Buitenlandse vraag naar robuuste rassen

Robuuste rassen afzetten in het buitenland blijkt ingewikkelder: de buitenlandse supermarkt vraagt hier nog niet naar. Dat is de belangrijkste reden dat er nog een substantieel percentage vatbare biologische rassen in Nederland wordt geteeld. Doordat nu ook andere Europese landen een convenant hebben afgesproken, zullen de exportkansen voor de robuuste rassen toenemen.

In Nederland werd volgens het CBS in 2020 op 2.054 hectare biologische aardappelen geteeld, in het jaar daarvoor was dat 1.795 hectare. Het areaal van 2.054 hectare is in principe goed voor ruim 70.000 ton aardappelen, waarvan 90 procent robuuste rassen. Met een dergelijke oogst kan 14 procent van de Nederlandse markt worden voorzien, berekent Bionext. Momenteel is 3 procent van de in de supermarkt verkochte aardappelen biologisch geteeld.