‘Weerbaarheid door biodiversiteit werkt in ene geval wel in andere geval niet’

Postma sprak tijdens een evaluatie van de publiek-private samenwerking (PPS) Beter Bodembeheer (BBB) over mogelijkheden met biotoetsen voor het meten van bodemweerbaarheid en protocollen voor telers om deze eigenschap te benutten in de teelt. „We zoeken naar bodembiologische indicatoren. In de toekomst willen we referentiewaarden bepalen om die te gebruiken voor metingen aan bodembiologie. Dan kan je meer zeggen over de bodemweerbaarheid. Ook testen we of moleculaire technieken gebruikt kunnen worden om pathogene schimmels in de bodem te monitoren, dat zal het onderzoek naar het effect van maatregelen helpen.”

Gezondgewastool

Postma werkte mee aan de ontwikkeling van de Gezondgewastool. Met deze online tool kunnen akkerbouwers en adviseurs eenvoudig zien welke bodemmaatregelen effectief zijn tegen bepaalde bodempathogenen. De tool brengt een onderzoeksrapport van meer dan honderd pagina’s met kennis over de beheersing van bodempathogenen terug tot één schema op maat, waarmee de akkerbouwer direct aan de slag kan. Op 8 februari is het een van de onderwerpen die besproken wordt tijdens de Online kennisdag van BBB.

Er loopt volop onderzoek naar de effecten van teeltmaatregelen op de ziektewerendheid van gewassen. Postma geeft de ziekteverwekker pythium als voorbeeld. Die geeft problemen met zaadkieming en wortelrot in veel gewassen. Het is volgens haar een zwakteparasiet en een zwakke concurrent met andere bodemorganismen. Waarschijnlijk is dat de oorzaak dat een actiever bodemleven remmend werkt op pythium. „Niet alle bodempathogenen reageren op de aanwezigheid van andere soorten bodemorganismen. Dan zijn andere maatregelen nodig, zoals resistente rassen of een weerbare plant.”

De inzichten van Postma vertellen vooral dat in een complexe omgeving als de bodem veel verschillende factoren samen bepalen hoe gezond de groeiomstandigheden zijn. Vanuit het onderzoek komen eerst twee biotoetsen beschikbaar: een voor pythium en een voor het plantparasitaire aaltje Pratylenchus penetrans.

Steeds meer informatie

In de Gezondgewastool bracht het onderzoek al veel informatie samen. Er zitten nog witte vakken in, die aangeven dat er geen kennis over is. Telers vinden wel een duidelijke uitbreiding op het aaltjesschema, doordat er veel meer kennis over nematoden, schimmels en bacteriën opgenomen is. In de nazomer toonden Leendert Molendijk en Paulien van Asperen (WUR Open Teelten) de tool al tijdens een kennisdag op proefbedrijf Vredepeel. „Hij is beschikbaar voor de telers en hij wordt nog mooier gemaakt.”

Deelnemers voor de online kennisdag van de PPS Beter Bodembeheer van 8 februari kunnen zich aanmelden via de internetpagina van Beter Bodembeheer.