Telers zoeken via bodem weg naar weerbare teelt

Nieuwenhuis en Bakker zijn beide overgestapt op biologische bedrijfsvoering. Allebei willen ze een biodivers systeem en minder intensieve grondbewerking toepassen. Voor Nieuwenhuis is het doel om zijn systeem meer zelfherstellend vermogen te geven. Hij beeld het oude systeem af als een bal op een bergje. Rolt de bal weg van het balanspunt, dan is herstel moeilijk. Hij wil die fictieve bal in een kuiltje laten liggen, zodat bij zijwaardse bewegingen de bal zelf terugrolt naar het balanspunt.

Strokenteelt

Nieuwenhuis werkte samen met Roelf Havinga van Team Ecosys aan een biodiverser systeem. Hij zet strokenteelt in en probeerde die stroken te zaaien in banen grasklaver. Hij deed dat door in een veld grasklaver de stroken te frezen en direct te zaaien. Kool en voederbiet zaaide hij zo. Het bleek technisch lastiger dan gehoopt.

Een nieuwe stap in zijn systeemontwikkeling is de inzet van compostthee. Laboratoriumexperimenten laten zien dat dit de plantengroei en het bodemleven zo stimuleert, dat de gewasgroei dicht op de productie komt van kunstmestgevoede gewassen, met het verschil dat je bij deze aanpak organische stof bijmaakt in plaats van afbreekt. „Ik wil zo met lage investeringen een zelfregulerend systeem maken, dat weerbaar is en werkplezier geeft.”

Uitgangssituatie

Jan Willem Bakker van BakkerBio in Munnekezijl zoekt met minder intensieve grondbewerking, vaste rijpaden en voeding van het bodemleven naar de beste balans op zijn bedrijf. „Ik merkte dat het omzetten van ons oude grasland naar dit systeem beter ging dan wanneer je oud gangbaar akkerland omzet.”

Bakker merkt op dat oud gangbaar akkerland meer lijkt op een substraat voor plantengroei dan op een levend systeem. In 2006 kocht het bedrijf dergelijke grond aan en het bleek een langere weg met meer obstakels te zijn om dit om te vormen tot goed land voor de groenteteelt van BakkerBio.

Het oude grasland was dichterbij de ideale bodem voor BakkerBio. Bakker noemt de belangrijke punten voor bodem op zijn bedrijf:

• Goede afwatering
• Altijd groen
• Wortels in de grond
• Liefst vaste mest
• Geen zware belasting door machines
• Afwezigheid van chemie

Met niet-kerende grondbewerking en rijpaden bracht hij de dieselconsumptie terug met 30 procent per hectare. Zijn ‘verrekijker‘ om te zien of de grond goed is, is een schop in de grond. „Elke veehouder is ook plantenteler, maar elke plantenteler is ook ‘veehouder’ van het bodemleven”, zegt Bakker.