NAV: ‘Kosten deelname ecoregeling GLB hoger dan de baten’

In oktober 2021 luidde de NAV de noodklok voor de akkerbouw. Volgens de NAV zorgen het voorgenomen beleid in het 7e Actieprogramma Nitraat en het nieuwe GLB voor een sterke reductie van het akkerbouwareaal en het akkerbouwinkomen. Zo biedt de ecoregeling nauwelijks opties voor akkerbouwers. Volgens de NAV geeft dat niet alleen beperking van de mogelijkheden om het inkomen aan te vullen, maar frustreert ook dit ook de akkerbouwers die graag aan de doelen van de ecoregeling willen bijdragen maar daar dan wel voor willen worden betaald omdat het anders niet uit kan.
Gesprek
Het geluid van de ‘noodklok’ bereikte ook Den Haag. Dit heeft geleid tot een gesprek met de Tweede Kamercommissie. In het debat over het NSP van 8 december 2021 werd veel aandacht gevraagd voor de akkerbouw en zijn diverse moties aangenomen die vragen om uitbreiding van de mogelijkheden voor akkerbouwers in de ecoregeling. Het ministerie gaf als antwoord dat een en ander in de tweede praktijkproef zou worden meegenomen. Tot haar ontsteltenis ziet de NAV dat daar niets mee wordt gedaan. Na publicatie van het concept-NSP zijn veel zienswijzen ingediend. Volgens de NAV voor het overgrote deel over de negatieve effecten op met name de akkerbouw. De tweede praktijkproef bevestigt onze zorgen.
Concrete voorstellen
Op 16 mei heeft de NAV concrete voorstellen ingediend bij de minister en de Kamercommissie. Voor de ecoregeling stelt de NAV voor uitbreiding met precisielandbouw, gebruik van vaste mest, NKG, gebruik laag-risico gewasbeschermingsmiddelen en vanggewassen. Voor pijler 2: vergoeding van de eiwittransitie en uitbreiding mogelijkheden voor akkerbouwers om deel te nemen aan het ANLb. „Tot onze grote teleurstelling zien we dat geen van deze voorstellen is overgenomen”, aldus de NAV op haar website.
Lange baan
Uit de brief van de LNV-minister concludeert de NAV dat hij alles op de lange baan schuift. „Precisielandbouw, vaste mest, niet-kerende grondbewerking (NKG), laag-risico gewasbescherming, vanggewassen: alles wordt ofwel uitgesteld onder het mom van ‘niet te handhaven’ ofwel afgewezen vanwege ‘geen wetenschappelijk bewijs dat het bijdraagt aan de doelen’ ofwel helemaal niet genoemd. Terwijl onder begeleiding van ambtenaren van het Ministerie van LNV de PPS Slim Landgebruik adviseert om vanggewassen toe te voegen aan de ecoregeling vanwege de gunstige effecten op klimaat en de PPS Milieu-indicator Gewasbescherming de nieuwe milieumeetlat heeft opgeleverd, weigert hetzelfde ministerie categorisch om deze wetenschappelijke resultaten mee te nemen, aldus de NAV.
Plantaardige consumptie
De NAV trekt de conclusie dat minister Staghouwer met de mond belijdt dat een omslag naar meer plantaardige consumptie moet komen (Kamerbrief 6 juni 2022) en dat voor de sector perspectief is (Kamerbrief 10 juni 2022). Maar zodra het op flankerend beleid aan komt laat hij het afweten.
Niet haalbaar
De NAV onderstreept dat met dit NSP het voor akkerbouwers ronduit niet haalbaar is om mee te doen aan de ecoregeling. De kosten zijn immers hoger dan de baten. Volgens de vakbond blijkt dit ook duidelijk uit de tweede praktijkproef. Het is niet of nauwelijks mogelijk om in de categorie ‘goud’ te komen. De NAV onderstreept dat de akkerbouw graag had bijgedragen aan de doelen van de ecoregeling, maar de meeste akkerbouwers kunnen het zich simpelweg niet veroorloven om er geld op toe te leggen. De doelen van de ecoregeling komen dus direct in de knel door deze houding van het ministerie.
Reparaties
Als de regering een werkelijke deelname van een gezonde akkerbouwsector en de doelen van de ecoregeling ter harte neemt, moeten alsnog reparaties van de plannen worden doorgevoerd, vindt de NAV.