Bruinrotmaatregelen versoepeld: bij besmetting alleen consequenties voor perceel

De Europese Commissie heeft vorige week de bestrijdingsrichtlijnen voor bruinrot, ringrot, aardappelmoeheid en wratziekte geïmplementeerd in nieuwe EU-verordeningen. Op aandringen vanuit de Nederlandse pootgoedsector en ook de NVWA heeft de Commissie besloten de maatregelen in de bruinrotrichtlijn te verlichten waar het gaat om de gevolgen van een besmetting.

Besmette partij gecontroleerd afgezet

Een partij pootaardappelen die besmet is verklaard of de status ‘waarschijnlijk besmet’ heeft gekregen, mag niet meer als pootgoed worden gebruikt. Deze moet gecontroleerd worden afgezet als consumptieaardappel in kleinverpakking voor industriële verwerking of vernietigd.

Tot nu toe gold deze maatregel voor al het pootgoed op het betreffende akkerbouwbedrijf. In de nieuwe richtlijn is dat teruggebracht tot het ene perceel, op voorwaarde dat alle risico’s zijn afgedekt. Volgens Mario van Sabben van de NVWA kan het nog steeds nodig zijn om tóch al het pootgoed op het bedrijf de status pootgoed af te nemen, bijvoorbeeld als niet alle risico’s in beeld zijn of als bepaalde vragen onbeantwoord blijven.

Besmet oppervlaktewater altijd de bron

Een bruinrotbesmetting is uiteindelijk altijd terug te koppelen naar besmet oppervlaktewater. Het kan meerdere jaren duren voor een besmetting aan het licht komt, maar traceringsonderzoek leidt altijd naar water. Zo waren besmettingen in 2018 terug te leiden naar een zomerstorm in 2017, waardoor besmet oppervlaktewater over een perceel pootgoed was gestoven.

Voorzitter Peter Berghuis van de LTO werkgroep Pootaardappelen is blij met deze aanpassing. „Dit scheelt heel veel onnodig weggooien van pootaardappelen. De impact op het bedrijf en daarmee ook de ondernemer zelf is hierdoor vele malen kleiner.” Ook Van Sabben is blij dat de Europese Commissie heeft geluisterd naar de opmerkingen vanuit Nederland. De richtlijn voor bruinrot was volgens hem een kopie van die van ringrot, maar dat was ook in zijn ogen onterecht. „Bruinrot is een heel andere ziekte, de risico’s zijn kleiner dan bij ringrot.”

Halverwege groeiseizoen

De oude richtlijn was per 1 januari 2022 officieel beëindigd. De nieuwe verordening gaat nu halverwege het groeiseizoen in. Wel moet er nog het een en ander in de verordening verder worden uitgewerkt.

Bruinrot speelt in Nederland veel meer dan in de andere EU-landen. Belangrijke oorzaak is de aanwezigheid van bitterzoet in het oppervlaktewater, een waterplant die tevens waardplant is voor de bruinrotbacterie.

Aardappelmoeheid

De Europese Commissie heeft ook de verordening voor aardappelmoeheid aangepast. Dankzij een sterke akkerbouwlobby uit Nederland blijft uitroeiing van de aaltjes beperkt tot het betreffende perceel en de vrijwillige AM-bemonstering blijft overeind.

De verordeningen voor wratziekte en ringrot kennen weinig tot geen aanpassingen.