Column: Karin Bergmans-Elshof: Landjepik
De derogatiebeschikking raakt namelijk niet alleen de veeteelt, ook de akkerbouw is aan de beurt. Er moeten bufferstroken van drie meter (uitzonderingen daargelaten) langs alle watervoerende sloten komen. Oók als de waterkwaliteit bewezen goed is. Volgend jaar mag die strook nog met de hoofdteelt zijn ingezaaid, maar mag er vanuit het GLB geen mest of gewasbeschermingsmiddel meer op, waarmee het teeltvrije zones worden. Au! Wat er na komend jaar nog mag (er worden nu 'in principe' geen sancties uitgedeeld…) is nog onbekend.
Pijnlijk is ook de investering die we massaal deden in driftreductie. Met sommige (dure!) technieken haalden we ruim 99 procent, zodat we dichter op de watergangen mochten telen. Dat voordeel is nu ook weg.
Het spel is begonnen, niemand weet de regels, laat staan of er knikkers overblijven
Op de gronden die we over houden, mogen we óók nog eens minder. Minder middelen inzetten, soms met een voorspelbaar tegenovergesteld resultaat, denk aan de bietenteelt. Minder vrijheden in het bouwplan, want dat moet ruimer. Minder lang de tijd om te oogsten, of minder keus in gewassen. Immers, na 1 oktober is het straks uit met de pret. En minder premie (of meer vergroeningseisen). Alsof de gemeente over je schutting meekijkt en beslist wat jij in je tuintje zet en doet. En wanneer.
De BO Akkerbouw heeft berekend dat wij akkerbouwers, de duurzaamste ter wereld, hierdoor gemiddeld nog maar een zevende van ons inkomen overhouden. Dat is oprecht bizar. Al deze nieuwe maatregelen decimeren ons inkomen en daarbovenop komen nog eens de extra lasten waar elke ondernemer mee te maken heeft, zoals stijging van de energiekosten en vreemde arbeid. Maar vooral: onzekerheid troef. We zijn al volop bezig voor oogst 2023. Het spel is begonnen, niemand weet de regels, laat staan of er knikkers overblijven.
Als je beseft dat met halvering van een teelt feitelijk een hele keten in gevaar komt, stemt dat niet vrolijk
Zo is bijvoorbeeld de teelt van cichorei al in gevaar. Sensus meldt dat de contractering 50 procent achterloopt. Als je beseft dat met halvering van een teelt feitelijk een hele keten in gevaar komt, stemt dat niet vrolijk. Veel vertrouwen in een goede afloop heb ik niet. Er is gewoon geen landbouwkennis meer bij onze overheden. Er werd namelijk eerst een stikstofkaartje over de heg gegooid, daarna een 'winterteeltenlijst' en vervolgens een 100-piekbelasterslijst. Dit was drie keer een aanfluiting.
De grondprijs blijft intussen maar stijgen. We wonen in een vruchtbare rivierdelta met een uitstekend bereikbaar achterland, dankzij de rivieren. Het heeft onze landbouwsector mede groot gemaakt. Maar het is niet meer uit te rekenen. Hogere lasten en lagere inkomens. Het is idioot om het toch al krimpende areaal nóg verder onder druk te zetten. Onze aarde telt nu 8 miljard monden die gevoed willen worden, maar van onze mooie landbouwgronden is steeds minder beschikbaar voor voedselproductie. Pure ‘landjepik’. Wie zijn hier nu eigenlijk de boefjes?
