Inkomen akkerbouwers gestegen door hogere opbrengsten
Het gemiddelde inkomen in de akkerbouw komt uit op 133.000 euro per onbetaalde arbeidsjaareenheid (aje, arbeidskracht die minder dan tweeduizend uur werkt, red.). Dit is een toename van ruim 50.000 euro vergeleken met 2021 en bijna 80.000 euro boven het meerjarig gemiddelde van 2021.
Uien
De prijs voor uien lijkt weer op een goed niveau te liggen. Dit heeft ook te maken met een lager aanbod. De productie elders in Europa valt tegen. Voor de oogst van 2022 wordt rekening gehouden met meer dan een verdubbeling van de prijzen ten opzichte van 2021.
Suikerbieten
Ook voor de suikerbieten wordt een hogere prijs geraamd voor oogst 2022. De wereldmarktprijzen voor suiker zijn nog steeds op een goed niveau. WER schat daarom een plus van 25 procent in.
Graan
Door de oorlog in Oekraïne stegen de graanprijzen in maart van dit jaar sterk. Oekraïne en Rusland zijn belangrijke spelers op de wereldwijde graanmarkt. Voor het oogstjaar 2022 is daarom een prijsstijging geraamd van 20 procent.
Fritesaardappelen
Voor fritesaardappelen die in 2022 zijn geoogst, voorziet WER een prijsstijging van rond de 50 procent. Dit heeft te maken met de oogst in ons land, terwijl er ondertussen in het buitenland minder is geoogst. Dit komt de prijsvorming in Nederland ten goede.
Zetmeelaardappelen
Het inkomen op zetmeelaardappelbedrijven neemt ook toe, maar in mindere mate. De stijging in opbrengsten voor oogstjaar 2022 wordt hoger geraamd dan de toename in de kosten. Zetmeelaardappelen zullen naar verwachting 20 procent meer opbrengen dan vorig jaar. Per saldo wordt daardoor een stijging van het inkomen uit bedrijf per onbetaalde aje voorzien tot 81.000 euro. Dat is 13.000 euro meer dan vorig jaar en circa 35.000 euro boven het meerjarig gemiddelde van 2017 tot 2021.
Vollegrondsgroente
Op de vollegrondsgroentebedrijven wordt voor 2022 een gemiddeld inkomen uit bedrijf per onbetaalde aje geraamd van circa 51.000 euro. Dit is een daling van 28.000 euro ten opzichten van 2021. Deze daling komt enerzijds door de kostenstijging over de gehele linie. Anderzijds viel het bedrag aan coronasteunmaatregelen circa 30.000 euro lager uit door stopzetten van de regeling. Hierdoor daalt het inkomen onder het gemiddelde van de voorgaande vijf jaren.
Bloembollenteelt
In de bloembollenteelt wordt voor 2022 een gemiddeld inkomen geraamd op ongeveer 22.000 euro. Dat is een afname van 90.000 euro ten opzichten van 2021. Daarbij moet wel aangetekend worden dat in 2021 het hoogste inkomen ooit werd gerealiseerd. Dat was te danken aan een historisch goed prijsniveau en inkomsten uit coronasteunmaatregelen van gemiddeld circa 100.000 euro per bedrijf.
In 2022 is de omzet van bloembollen verder gestegen door een betere prijs in combinatie met een hoger volume. De afzet van bloembollen lijkt daarom vooralsnog weinig gevoelig voor hogere teeltkosten in de broeierij, een afzetbeperking naar Rusland, inflatie en een dalende koopkracht van de consument. Door de forse kostenstijging met 16 procent en het beëindigen van de coronasteunmaatregelen is het inkomen weliswaar gedaald maar nog steeds op een voor de sector hoog niveau.
Inkomen andere sectoren
In 2022 wordt het gemiddelde inkomen uit bedrijf per onbetaalde arbeidsjaareenheid (aje) voor land- en tuinbouwbedrijven geraamd op 100.000 euro. Dat is 18.000 euro hoger dan het gemiddelde inkomen van 2021. Het inkomen in 2022 is ook 34.000 euro hoger dan het gemiddelde over de periode 2017-2021. De spreiding rondom het gemiddelde inkomen is dit jaar groter dan in andere jaren. Zo wordt voor 20 procent van de bedrijven een inkomen per onbetaalde aje geraamd van minder dan 2.000 euro. Voor een even zo grote groep wordt een inkomen geraamd boven de 155.000 euro per onbetaalde aje.
Tussen de sectoren zijn er verschillen. In 2022 zijn er in alle land-en tuinbouwsectoren sterke kostenstijgingen voor energie, veevoer en kunstmest. In een aantal sectoren worden deze kostenstijgingen ruimschoots gecompenseerd door hogere opbrengstprijzen voor geleverde producten zoals in de melkveesector, de akkerbouw en de glasgroenteteelt. In de varkenshouderij is dit niet het geval. Daar zijn de afzetprijzen van biggen onvoldoende toegenomen om de kostenstijgingen te compenseren.
Tekst: Bas Lageschaar
Bas Lageschaar groeide op tussen de weilanden in de Achterhoek. Daardoor had hij altijd al belangstelling voor de agrarische sector. Voor Agrio zit hij in de redactie politiek en beleid. Bas volgt het laatste (regionale) nieuws op de voet en schrijft voor de regionale websites en verschillende printuitgaven.
Beeld: Ruth van Schriek
Bron: Wageningen Economic Research