Friesland: 700.000 euro voor afbouw chemische gewasbeschermingsmiddelen

Met de maatregelen om chemische gewasbeschermingsmiddelen terug te dringen, geven Gedeputeerde Staten van Friesland uitvoering aan een initiatiefvoorstel van GroenLinks, SP, D66, PvdD, PvdA, FNP en 50PLUS. Dit werd in september 2021 aangenomen door Provinciale Staten.

Water- en bodemkwaliteit

Bestrijdingsmiddelen tegen bijvoorbeeld insecten, ongedierte, schimmels en ongewenste planten worden op grote schaal gebruikt, stellen GS in een toelichting. ‘Ondanks dat veel middelen wettelijk zijn toegestaan, bedreigen sommige de kwaliteit van ons water, de bodem en de lucht en de planten en dieren die hierin leven. Doel van het initiatiefvoorstel is het in gang zetten van een beweging om het gebruik van deze middelen af te bouwen. Er is geen sprake van dwang of drang.’

Een campagne moet inwoners en bedrijven bewust maken van de effecten van bestrijdingsmiddelen en producten waarop deze middelen vaak worden gebruikt. ‘Er worden gesprekken op gang gebracht tussen boeren en omwonenden. Boeren krijgen test- en experimenteerruimte, zodat op kleine schaal nieuwe technieken en alternatieve middelen uitgeprobeerd kunnen worden.

Niet alleen gericht op boeren

De provincie stelt nadrukkelijk dat het plan van aanpak niet alleen gericht is op boeren. „De bedoeling is juist om in te zetten op een brede doelgroep”, aldus een woordvoerder. „Met vooral ook aandacht voor burgers en bedrijven. En daarmee dus ook op het gebruik van bijvoorbeeld mierenlokdoosjes door particulieren.” Friesland meldt verder de concrete invulling van de bewustwordingscampagne nog moet gebeuren.

De provincie spant zich daarnaast in voor de goedkeuring van adequate alternatieve bestrijdingsmiddelen en bijvoorbeeld labeling van producten: op het etiket laten zien of iets duurzaam is of niet. Daarnaast is het doel om in 2030 geen pesticiden meer te gebruiken op de provinciale akkerbouwpercelen (zo’n 40 hectare). Friesland erkent dat het zelf niet over het goedkeuren van alternatieve bestrijdingsmiddelen gaat – dat doet het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden, Ctgb – maar wel proberen door middel van lobby invloed uit te oefenen.

„Dit is een kwestie van lange adem. Door het bijvoorbeeld in diverse overleggen met het Rijk aan de orde stellen, het onderwerp zoveel mogelijk agenderen. Maar ook in gesprek gaan met relevante sleutelfiguren en bijvoorbeeld ook met het CTGB.” Hoe de ‘experimenteerruimte’ met alternatieven voor de chemische middelen er voor boeren uit komt te zien, moet ook nog nader vorm krijgen, aldus Friesland.

Europese Green Deal

Alle maatregelen worden in 2023 opgestart. Na twee jaar is er een evaluatiemoment en besluit de provincie over een vervolg tot en met 2030. ‘Het afbouwen van chemische gewasbeschermingsmiddelen past bij de Europese Green Deal’, aldus Friesland. ‘Het sluit tevens aan bij provinciale programma’s als Kaderrichtlijn Water, Regiodeal natuur inclusieve landbouw, het bodembeleid en het Herstelprogramma Biodiversiteit Friesland.'