Strengere residulimieten voor gewasbeschermingsmiddelen om bestuivers te beschermen
De nieuwe regels zullen de huidige MRL voor deze stoffen verminderen tot het laagste niveau dat met de nieuwste technologieën kan worden gemeten. Opmerkelijk is dat deze normen pas vanaf 2026 gelden voor alle in de EU-lidstaten geproduceerde levensmiddelen, maar vanaf die datum ook voor uit het buitenland ingevoerde levensmiddelen en diervoeders. Daarmee wil de EU derde landen de gelegenheid geven om hun middelenbeleid en -gebruik aan de EU-regels aan te passen.
'Voortbouwen op besluit uit 2018'
Europees commissaris Stella Kyriakides, die binnen de Commissie verantwoordelijk is voor de volksgezondheid en voedselveiligheid, verklaarde dat de nu aanvaarde regels het gevolg zijn van de politiek, die de Commissie altijd heeft gevolgd op het gebied van het gebruik van bestrijdingsmiddelen: „Wat het gebruik en de risico's van middelen betreft, zijn wij altijd duidelijk geweest over ons engagement om de gezondheid van onze burgers en het milieu te beschermen. De maatregelen van vandaag, die ook betrekking hebben op ingevoerde levensmiddelen, bouwen voort op ons besluit van 2018 om het gebruik buitenshuis van deze twee neonicotinoïden in de EU te verbieden. Het is voor het eerst dat de maximumgehalten van residuen van bestrijdingsmiddelen worden verlaagd om de achteruitgang van bestuivers aan te pakken en ons milieu te beschermen. We blijven ons inzetten voor de ambities van de Farm to Fork-strategie om duurzame voedselsystemen tot stand te brengen en bestuivers te beschermen.”
In de Europese Unie was het gebruik van de gewasbeschermingsmiddelen op basis van de twee werkzame stoffen in open veld al sinds 2018 verboden. Een tiental EU-lidstaten was naar het Europese Hof van Justitie in Luxemburg gestapt om het verbod aan te klagen, maar enkele weken geleden vingen zij bot. Het Hof van Justitie verwierp ook de uitzonderingen die enkele lidstaten hun boeren hadden toegestaan als onwettig.
Bijen en hommels
De gewasbeschermingsmiddelen op basis van clothianidine en thiamethoxam worden al langer gezien als de oorzaak van de achteruitgang van de bijenpopulatie. Volgens onderzoek tasten zij het oriëntatie vermogen en sperma van bijen en hommels aan. Ze worden daarentegen met succes gebruikt om onder meer suikerbieten te beschermen.
Tekst: Jan Schils
Beeld: Susan Rexwinkel