Cosun: ‘Bietenteelt gaat het niet redden zonder Crispr-Cas’
De bietensector werkt hard aan een verdere verduurzaming van de teelt, maar de tijdsdruk is groot, geeft Brooijmans aan. „Farm to Fork streeft naar 50 procent reductie van middelengebruik in 2030. Dat is al over zeven jaar. Het is echt de vraag of er op termijn voldoende alternatieven komen voor chemische middelen ter bestrijding van de ziekten, plagen en onkruiden. En of we de teelt zo weerbaar kunnen maken, dat de teelt overeind kan blijven met dit zeer beperkte pakket aan fungiciden, insecticiden en herbiciden.”
Hierdoor staat ook het rendement van de teelt onder druk, en dat begint ook de suikerproducent te merken. „Er zijn nu al telers die afhaken. Het is de vraag of we op tijd oplossingen hebben en we de bietenteelt overeind kunnen houden in Nederland. Daar moet nog heel veel voor gebeuren. Maar we leveren daarvoor een maximale inspanning. Al blijft het allemaal erg onzeker."
Geen herregistratie
De toelatingseisen voor gewasbeschermingsmiddelen worden steeds strenger, waardoor het aantal nieuwe middelen dat beschikbaar komt zeer beperkt is. Daarnaast krijgt een deel van de toegelaten middelen geen herregistratie. Het aantal werkzame stoffen voor insecticiden en fungiciden knelt al enige tijd. Daarbij kwam in 2019 het verbod op enkele belangrijke insecticiden. Voor herbiciden wordt het ook steeds nijpender, door het wegvallen van middelen die door de toenemende eisen vanuit Europa niet kunnen worden geherregistreerd.
Grote uitdagingen vormen met name de bestrijding van vergelingsziekte, cercospora en onkruiden. Bij de vergelingsziekte speelt het wegvallen van de neonicotinoïden een grote rol. Deze middelen werden in 2019 verboden omdat ze ervan verdacht worden schadelijk te zijn voor bijen en andere bestuivers. Er zijn nu geen middelen meer tegen bladluizen die aan het pillenzaad kunnen worden toegevoegd. In plaats daarvan moet de teler nu curatief spuiten.
Resistentie-ontwikkeling
Omdat het aantal beschikbare middelen voor luizenbestrijding in suikerbieten heel beperkt is, bestaat het risico op resistentie-ontwikkeling. „Er is voor de bietenteelt nu maar één middel toegelaten voor luisbestrijding. Voor seizoen 2022 heeft de minister van LNV vrijstellingen verleend voor nog twee middelen. Of dat voor 2023 weer gaat lukken, is op dit moment nog onzeker.”
Om de strijd tegen de luizen en vergelingsziekte aan te gaan, heeft de bietensector onder meer de hoop gevestigd op weerbaardere rassen. „In dat kader hopen we dat de Europese Commissie de weg gaat vrijmaken voor veredelingstechniek CRISPR-Cas. Dat geeft een versnelling in de veredeling die echt nodig is, zeker gezien de doelstellingen van Farm to Fork voor 2030."
Ook de inzet van groene middelen moet helpen in deze strijd. Veel onderzoek op dit vlak doet de sector zelf. „Hier zien we overigens geen doorbraak op korte termijn, want er zijn helaas geen groene middelen waarmee we bladluis kunnen bestrijden."
