Onzekerheid troef in 2022 voor landbouw op vastgoedmarkt

De onzekere situatie rondom het stikstofdossier en daarmee het perspectief voor de agrarische sector zet een rem op de (ver)koop van agrarisch vastgoed. De grondprijzen stegen ten opzichte van 2021 wel stevig door met een plus van 14 procent voor akkerbouwgrond. De prijs van grasland steeg met gemiddeld 7 procent vergeleken met 2021.

Stevig stempel stikstofdossier

Jos Ebbers, vakgroepvoorzitter NVM Agrarisch & Landelijk: ‘Bij het jaarbeeld van 2021 gaven we aan dat het stikstofdossier de komende jaren een stevig stempel zou gaan drukken. Dat is uitgekomen. Per 1 april 2023 moet de nieuwe stoppersregeling de oplossing bieden voor de stikstofimpasse. Aan deze regeling zitten echter nog een hoop onduidelijkheden.’ Boeren weten niet waar ze aan toe zijn, constateert Ebbers. Daarnaast komt ook de Nota Ruimte van het Ministerie voor VRO eraan.

‘We zijn als agrarische makelaars, taxateurs en onteigeningsdeskundigen voorstander van de aangekondigde herinrichting’, zegt Ebbers. ‘Het is onvermijdelijk dat we de beperkte ruimte in Nederland opnieuw moeten verdelen om een betere balans te vinden tussen wonen, werken, natuur, energie en landschap. Nederland moet van het slot af om alle partijen toekomstperspectief te bieden.’

Beduidend minder verkocht

In 2022 werden beduidend minder agrarische bedrijven (247) verkocht dan in 2021 (341). De agrarische NVM-makelaars verkochten 9 varkens- en zes pluimveebedrijven, tegen respectievelijk 12 en 5 in 2021. In de vleeskalverhouderijsector werden in 2022 11 bedrijven verkocht. Melkveehouderijen zijn met 59 transacties in 2022 meer in trek maar laten een daling zien ten opzichte van 2021 toen 74 bedrijven van eigenaar wisselden.

In de intensieve veehouderij stonden de marges onder druk vanwege de gestegen kosten, signaleert Ebbers. ‘De verkochte melkveehouderijen leverden wel meer op. Verschillende melkveehouderijen zijn gekocht met als doel stikstofruimte aan te kopen voor een natuurvergunning.’ De melkveehouderijbedrijven werden verkocht voor een gemiddelde prijs van 3,26 miljoen euro, de hoogste prijs ooit en een plus van 4 procent vergeleken met 2021. ‘Dit komt ook door het gestegen inkomen van melkveehouders als gevolg van de gestegen melkprijs. Ook de stijging van de prijs van grasland speelt een rol.’

Grondprijs plust opnieuw

De gemiddelde prijs voor agrarische grond steeg in 2022 naar ruim 75.000 euro per hectare, een toename van 11,2 procent ten opzichte van 2021. Ebbers: ‘Grond blijft dus aantrekkelijk.’ Grasland noteerde met gemiddeld 66.300 euro per hectare een prijsstijging van 6,9 procent ten opzichte van 2021. De gemiddelde prijs van akkerbouwgrond kwam uit op 84.700 euro, een stijging van 14 procent vergeleken met 2021.