Afzet gewasbeschermingsmiddelen daalde in 2021

De afzet van gewasbeschermingsmiddelen schommelde voor 2017 nog rond de 11 miljoen kilo. In 2017 werd voor het laatst meer dan 10 miljoen kilo verkocht. Daarna daalde de afzet enkele jaren, maar in 2020 was er weer sprake van een toename naar bijna 10 miljoen kilo.

De cijfers van het CBS bevatten zowel het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw als die door particulieren. Het betreft middelen op basis van chemisch werkzame stoffen, middelen op basis van microbiologisch werkzame stoffen (virussen, bacteriën) en het gebruik van middelen die onder groene gewasbescherming vallen, zoals paraffine-olie.

Mancozeb

Het grootste deel (35 procent) van de verkochte gewasbeschermingsmiddelen werd in 2021 ingezet bij de bestrijding van schimmels en bacteriën. De verkoop van gewasbeschermingsmiddelen voor de schimmelbestrijding daalde in 2021 met ruim 17 procent vergeleken met een jaar eerder, naar 3,3 miljoen kilogram werkzame stof.

De verkoop van het fungicide (schimmelbestrijdingsmiddel) mancozeb nam in 2021 met bijna 49 procent af ten opzichte van 2020, naar 1,1 miljoen kilogram werkzame stof. Mancozeb is vanaf 1 juni 2021 niet langer toegestaan voor gewasbescherming binnen de EU. De afzet van overige fungiciden steeg met 18 procent, naar 2,2 miljoen kilogram.

Onkruid

28 procent van de verkochte gewasbeschermingsmiddelen werd ingezet voor de bestrijding van onkruid en loofdoding. Het aandeel dat gebruikt wordt voor het bestrijden van insecten en mijten bedraagt ook 28 procent. De verkoop van middelen voor de bestrijding van onkruiden en loofdoding daalde met ruim 1 procent.

De verkoop van glyfosaat daalde in 2021 met ruim 9 procent ten opzichte van het jaar daarvoor, naar 0,7 miljoen kilogram werkzame stof. De verkoop van overige onkruidbestrijdingsmiddelen nam met bijna 2 procent toe, naar 1,9 miljoen kilogram werkzame stof.

Insecticiden

De verkoop van paraffineoliën (voor de bestrijding van plantenvirussen via bladluizen) steeg met ruim 7 procent naar 2,2 miljoen kilogram werkzame stof. Bij de overige insecticiden steeg de afzet met 23 procent naar 0,5 miljoen kilogram.

Ook de afzet van overige middelen nam licht toe, naar 0,9 miljoen kilogram.

355 miljoen kilo

De verkoop van gewasbeschermingsmiddelen in Nederland in 2021 maakte 2,6 procent uit van de totale Europese afzet (355 miljoen kilogram werkzame stof). Het Nederlandse landbouwareaal besloeg dat jaar ongeveer 1 procent van het totale Europese landbouwareaal. In Nederland worden volgens het CBS dus relatief veel gewasbeschermingsmiddelen afgezet.

In de Europese Unie werd in de periode van 2014 tot 2016 ongeveer 370 miljoen kilogram gewasbeschermingsmiddelen verkocht. Deze hoeveelheid neemt sinds 2016 af, naar 333 miljoen kilogram in 2019, maar nam in 2020 weer toe tot 346 miljoen kilogram. In 2021 steeg het verder met bijna 3 procent, naar 355 miljoen kilogram.

Spanje koploper

Van de landen die in 2021 alle gegevens openbaar maakten, nam Spanje met ruim 21 procent het grootste deel van de afzet van gewasbeschermingsmiddelen in de EU voor zijn rekening. Frankrijk, Italië en Duitsland volgden met respectievelijk bijna 20, 14 en bijna 14 procent. Samen zijn deze vier landen verantwoordelijk voor 57 procent van de totale Europese afzet.

Aangezien deze landen iets meer dan de helft (51 procent) van het Europese landbouwareaal in beslag namen, werden er in deze landen dus relatief veel gewasbeschermingsmiddelen afgezet, aldus het CBS.