Jack Wagenaar innoveert in West-Friesland groen en duurzaam

In 1991 start Jack Wagenaar met zijn vrouw Jolanda in Dirkshorn in Noord-Holland met zijn aardappelverwerkingsbedrijf. In 2012 richt hij in Oudkarspel De Kerkmeer op, in eerste instantie bedoeld voor de productie van biologische aardappelen. De economische crisis zit hem echter in de weg en daarom kiest hij in 2016 voor kool en consumptieaardappelen. Beide producten worden geteeld met het PlanetProof-cerfiticaat. Inmiddels is ook een opslag- en koelbedrijf opgericht, waardoor de ondernemer jaarrond kan leveren.

Problemen met trips

Via Vincent Koeckhoven van - dan nog - GMN, tegenwoordig Agrifirm-GMN, komt hij in contact met de producten van Pireco. ‘Er is een probleem met trips in deze regio’, vertelt Koeckhoven. ‘Vijftien jaar geleden waren alle randen van het land zwart, nu zijn die ingezaaid met planten en dat betekent dat de populatie trips groeit. Trips zijn gek op graan, maar als die van het land is, dan kiezen ze voor kool. Ze zorgen voor veel schade en voor veel werk.’

Pireco is actief met biostimulanten die de weerbaarheid van de plant vergroten. Koeckhoven daarover: ‘Chemische gewasbescherming valt steeds meer weg en dus moeten we op zoek naar alternatieven. Het bijzondere aan de producten van Pireco is dat ze de insecten en schimmels niet doden, maar de plant weerbaarder maken. Hierdoor wordt de afhankelijkheid van actieve stoffen verlaagt.’

Bovendien sluit het in de ogen van Koeckhoven - en Wagenaar - goed aan op de actuele omstandigheden in West-Friesland. ‘In deze regio is sprake van ecologisch bermbeheer, maar dat betekent meer onkruid en meer insecten en ongedierte. Chemische producten doden insecten, ook de nuttige. Bij gebruik van Pireco-producten blijven die laatste echter leven.’

Meeropbrengst

Wagenaar start in 2019 met een proef met Folisec (en Tercol) op een halve hectare grond. ‘Ik koos wel voor een volledige strook in plaats van kleine proefvelden, omdat ik voor mijn gevoel op die manier beter inzicht zou krijgen in de resultaten.’

Over die resultaten is hij enthousiast. ‘Ik werk er nog steeds mee, dus dat zegt voldoende. In het beste jaar had ik 10 ton opbrengst meer per hectare. De ondernemer gaat bij het gebruik van Folisec uit van 1 liter per hectare per dag. ‘Wij kijken naar de omstandigheden, daarom passen wij de toepassing aan op het weer. Omdat we bijvoorbeeld veel mist hebben in deze regio, zijn de bladeren van de kolen veel langer nat en is de praktijk dan ook veel weerbarstiger in vergelijking met dat wat de theorieboeken voorschrijven.’

Kool na tulpen

Dat laatste past bij de manier waarop Wagenaar zijn bedrijven runt. Hij wil vooroplopen en innoveert continu. ‘Dat gaat zo snel dat het zelfs mij met enige regelmaat verrast’, grapt Koeckhoven, maar wel met een serieuze ondertoon. ‘Op een platte wagen heeft hij bijvoorbeeld volledig naar eigen idee een constructie gebouwd, waarmee hij het plantgoed bevochtigd en bemest. Het water dat daar vanaf komt vangt hij op wordt weer toegediend aan de planten. Oerdegelijk, maar enorm functioneel.’

Volgens Wagenaar is vooroplopen ook hard nodig, omdat steeds minder nieuwe middelen op de markt komen en chemie onder druk staat. ‘Ik zal niet de enige ondernemer zijn die voor enkele tonnen aan machines heeft staan om alleen al het onkruid te kunnen verwijderen. De meeste buitenstaanders hebben daarvan geen idee. In deze omgeving hadden we ooit twaalf groentekwekers, nu zijn dat er nog maar vier.’

Lef is nodig om succesvol te kunnen zijn. Wagenaar durft het drie jaar geleden aan om tien soorten kool te planten na tulpen. ‘Daardoor gingen ze er pas in juli in. Volgens de theorie kan dat niet, omdat dit moet gebeuren voor 21 juni, de langste dag van het jaar. Ik had geen last van trips, geen luizen en hoefde niet te spuiten. Daardoor was die kool ook nog eens ‘bijna’ biologisch. Met de soorten die het goed deden, heb ik dat de jaren erna opnieuw gedaan. Natuurlijk heb je ook geluk nodig als je zoiets doet, maar het begint met durven ondernemen.’