Akkerwijzer.nl logo

  • Menu
  • Nieuws
    • Home
    • Teelt

      Subcategorieën

      • Consumptieaardappelen
      • Pootaardappelen
      • Zetmeelaardappelen
      • Suikerbieten
      • Tarwe
      • Gerst
      • Uien
      • Peen
      • Vollegrondsgroente
      • Cichorei
      • Bloembollen
      • Eiwithoudende gewassen
    • Gewasbescherming

      Subcategorieën

      • Onkruiden
      • Schimmels
      • Plaaginsecten
      • Bodemaaltjes
      • Weer
    • Bewaring

      Subcategorieën

      • Bewaartechniek
      • Bewaarproces
    • Bodemgezondheid

      Subcategorieën

      • Bodemleven
      • Bodemverdichting
      • Ontwatering
      • Organische stof
      • Groenbemester
    • Bemesting

      Subcategorieën

      • Dierlijke mest
      • Meststoffen
    • Mechanisatie

      Subcategorieën

      • Trekkers
      • Grondbewerking
      • Bemesting
      • Zaaien en planten
      • Gewasbescherming
      • Oogst
      • Onkruidbestrijding
    • Economie

      Subcategorieën

      • Markt
      • Afzet
      • Certificering
      • Agribusiness
      • Maatschappij
      • Energie
      • Ondernemen
      • Buitenland
      • Water
    • Beleid

      Subcategorieën

      • Politiek
      • Belangenbehartiging
    • Sterke Erven
  • Marktcijfers
  • Video & foto
  • Dossiers
  • Kennispartners
  • Vakblad
    • Vakblad
    • Jaargangen
    • Verschijningsdata
    • Abonneren
    • Sterke Erven
  • Top
  • Evenementen
  • Het LeerErf
  • Sterke Erven
  • Sterke Erven
NieuwsTeeltConsumptieaardappelenEen kuubskist maken als een meubelstuk

Een kuubskist maken als een meubelstuk

Akkerbouwers kopen kuubkisten voor de opslag en bewaring van onder meer aardappelen, wortels en uien. Het maken van zo'n kist luistert zeer nauw. De druk die op de onderste kist komt bij volle, zevenhoog gestapelde kisten, is vooral bij wortelkoeling enorm: er rust dan zo'n 12 ton op de onderste kist ofwel 3 ton per hoekbalk.
1. Op het terrein achter de werkplaatsen van vader Harry en zoon Gijs Naus in Espel bij Emmeloord staan honderden kubieke meters planken klaar. Vooral vurenhout komt per vrachtwagen naar Espel om er te eindigen als kuubkist. Alleen bollenkisten kennen overigens een inhoud van 1 kuub, in alle andere kisten (met uitzondering van de kunststof uitvoering voor met name fruit) gaat 2 kuub.

2. Eenmaal in de werkplaats gaan de planken en balken een voor een over een ontlatter. Splinters en ander niet bruikbaar materiaal valt er tussenuit. Het hout wordt door de zagerijen in standaardformaten aangeleverd. Het meeste hout komt uit Noord-Europa, want: hoe noordelijker, hoe harder en duurzamer. In de winter groeien bomen het langzaamst en dat levert het stevigste hout op.

3. De planken gaan door een volautomatische schaafbank. Ze worden in één bewerking aan vier zijden geschaafd en van ronde hoeken voorzien. Dit gebeurt met een snelheid van zo'n 100 meter per minuut. Lariks uit Noord-Europa wordt in plaats van tropisch hardhout gebruikt voor de onderste planken van de pallet en bij wortelkisten als (extra zware) palletbalk. De hoekbalken vormen één lijn tot op de palletbalk. Daarom moeten de kisten vrijwel haaks zijn, want een afwijking van een halve centimeter onderin betekent een verschil van 5 centimeter bovenop.

4. De geschaafde planken worden door een machine verzameld en gestapeld op pallets. Het hout dat de firma Naus gebruikt, bevat circa 18 procent vocht. Als het hout te droog (12 procent) of te nat (25 procent) uit de droogkamer komt, zal het splijten of schimmelen. De spijkers die worden gebruikt, zijn gesmeed. Dat maakt ze compact en hard. Ook zijn ze gegalvaniseerd. Ze hebben een stompe punt die zich door het hout heen vreet. En dat is goed, want bij een scherpe punt kan het hout splijten. De spijkers zijn ook nog getordeerd, waardoor ze op een kurkentrekker lijken. In combinatie met lijm vormen deze spijkers een levenslange verbinding.

5. De planken zijn klaar voor gebruik. In een mal leggen mannen de hoekbalken en de middenbalk, die met een lijmpistool zijn voorgelijmd. Daarop komen de planken die het voor- en achterschot van de kist gaan vormen. Een volautomatische spijkermachine spijkert de planken op de balken en tussen elke houtverbinding is de blauwgrijze, watervaste lijm te vinden.

6. De schotten zijn bijna klaar: de machine boort gaten voor en plaatst de slotbouten erin. Alleen de hoekankers ontbreken nog. Deze hoekankers zijn door Naus zelf ontworpen. Ze zijn uitgevoerd met een verstevigingsril in het midden van de hoek. Een medewerker schroeft de hoekijzers aan de afgeronde balk met speciale busmoeren, zodat de aardappels niet beschadigen.

7. De kisten kunnen nu worden gemonteerd. De pallet heeft een kleine of een grotere insteekopening voor de heftrucklepels. Dit heeft alles te maken met de wijze van ventilatie en bewaring van het product. Aardappelkisten hebben een opening van 10 centimeter, uien moeten daarentegen intensiever worden geventileerd. Daarvoor is een grotere opening aan de onderzijde nodig. De ene akkerbouwer geeft de voorkeur aan een droogwand, de andere aan een zuigwand of een combinatie van beide.

8. Aan de pallet met voor- en achterzijde bevestigen medewerkers de planken die de zijkanten vormen. Ze lijmen eerst de balken voor, daartegenaan drukken ze de planken waar ze vervolgens spijkers in schieten. Met nog een multiplexplaat tegen schot en pallet van de kist ontstaat er een extra stevige verbinding. Die heeft ook een ventilatiedoel; zonder de plaat zou de lucht direct ontsnappen en de bovenste piepers niet bereiken. Als de kist gemonteerd is, gaat deze over een lopende band naar de machine die alle vier de hoeken afschuint op 45 graden.

9. Aardappelkisten gaan, afhankelijk van hoe ze behandeld worden, 20 tot 25 jaar mee. Wortel- en witlofkisten halen zo'n 12 jaar door de vochtige bewaaromstandigheden. Ook de heftruckchauffeur heeft een grote invloed op de levensduur van de kist. Als hij twee volle kisten op elkaar vervoert, moet de vloer vlak zijn. Een drempel is funest. Kisten op een wagen moeten vast tegen elkaar aan staan, zodat ze steun hebben aan elkaar. Ook het weer heeft, als de kisten buiten staan, invloed op de levensduur.

Foto van Ruth van Schriek
Tekst: Ruth van Schriek

Na van alles gedaan en gezien te hebben, teruggekeerd naar de Achterhoek. En bijna terug naar de boerderij waar ze opgroeide. Na jaren als eindredacteur voor de kranten en magazines van Agrio gewerkt te hebben, trok ze zelf de laarzen aan. Met camera, pen en papier op weg naar boeren, om met veel belangstelling hun altijd interessante verhaal te horen. En dit bij thuiskomst op te schrijven.

Beeld: Ruth van Schriek

Deel dit artikel
Twitter
Facebook
LinkedIn
WhatsApp
E-mail
Praat mee
Akkerwijzer is ook actief op verschillende social media. Volg ons, blijf altijd op de hoogte van het laatste nieuws en praat mee.
Facebook Twitter LinkedIn
Nieuwsbrief
Ontvang drie keer per week gratis het belangrijkste akkerbouwnieuws in jouw mailbox. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Akkerwijzer.nl en bevestig je aanmelding via de toegestuurde mail.
Wij wijzen je op het privacy statement van Agrio Uitgeverij B.V.

Teelt
  • Consumptieaardappelen
  • Pootaardappelen
  • Zetmeelaardappelen
  • Suikerbieten
  • Tarwe
  • Gerst
  • Uien
  • Peen
  • Vollegrondsgroente
  • Cichorei
  • Bloembollen
  • Eiwithoudende gewassen
Gewasbescherming
  • Onkruiden
  • Schimmels
  • Plaaginsecten
  • Bodemaaltjes
  • Weer
Bewaring
  • Bewaartechniek
  • Bewaarproces
Bodemgezondheid
  • Bodemleven
  • Bodemverdichting
  • Ontwatering
  • Organische stof
  • Groenbemester
Bemesting
  • Dierlijke mest
  • Meststoffen
Mechanisatie
  • Trekkers
  • Grondbewerking
  • Bemesting
  • Zaaien en planten
  • Gewasbescherming
  • Oogst
  • Onkruidbestrijding
Economie
  • Markt
  • Afzet
  • Certificering
  • Agribusiness
  • Maatschappij
  • Energie
  • Ondernemen
  • Buitenland
  • Water
Beleid
  • Politiek
  • Belangenbehartiging
Akkerwijzer.nl © 2025 - Uitgave van Agrio Uitgeverij B.V. - RSS | Privacyverklaring | Disclaimer | Algemene voorwaarden | Adverteren | Abonneren | Contact redactie | Klantenservice | Cookie instellingen
  • Nieuws
    • Home
    • Teelt
      • Consumptieaardappelen
      • Pootaardappelen
      • Zetmeelaardappelen
      • Suikerbieten
      • Tarwe
      • Gerst
      • Uien
      • Peen
      • Vollegrondsgroente
      • Cichorei
      • Bloembollen
      • Eiwithoudende gewassen
    • Gewasbescherming
      • Onkruiden
      • Schimmels
      • Plaaginsecten
      • Bodemaaltjes
      • Weer
    • Bewaring
      • Bewaartechniek
      • Bewaarproces
    • Bodemgezondheid
      • Bodemleven
      • Bodemverdichting
      • Ontwatering
      • Organische stof
      • Groenbemester
    • Bemesting
      • Dierlijke mest
      • Meststoffen
    • Mechanisatie
      • Trekkers
      • Grondbewerking
      • Bemesting
      • Zaaien en planten
      • Gewasbescherming
      • Oogst
      • Onkruidbestrijding
    • Economie
      • Markt
      • Afzet
      • Certificering
      • Agribusiness
      • Maatschappij
      • Energie
      • Ondernemen
      • Buitenland
      • Water
    • Beleid
      • Politiek
      • Belangenbehartiging
  • Marktcijfers
  • Video & foto
  • Dossiers
  • Kennispartners
  • Vakblad
    • Jaargangen
    • Verschijningsdata
    • Abonneren
  • Top
  • Evenementen
  • Het LeerErf
Top