'Rus moet meer kool eten'

De oogst van sluitkool in het seizoen 2008-2009 was slecht, oordeelt Niels Bakkum. De sluitkoolteler in Heerhugowaard heeft een bredere blik dan alleen het eigen bedrijf. Hij is ook lid van de productmarktadviescommissie van The Greenery en de sluitkoolcommissie van LTO Groeiservice. Toch heeft hij weer nieuwe planten besteld. Vanaf 20 april gaan die de grond in. 'Je moet optimistisch blijven in dit vak, anders kun je net zo goed stoppen.'

Export laat op gang

Uit een inventarisatie van het LEI blijkt dat de export in het seizoen 2007-2008 jaar pas heel laat op gang kwam. Met name de export naar Rusland. De prijzen bleven daardoor lang laag. Toch liep dat jaar voor de telers goed af. Volgens het LEI zette het grote aanbod van zware kool de prijs van de grotere maten wel onder druk.
Dit jaar is er in elk geval aanbod genoeg. Bakkum: 'Alleen is de vraag tot nu toe achtergebleven. In Duitsland en Engeland wordt ook voldoende geteeld, daar kunnen we nu weinig kwijt. Toch heb ik nog wel hoop dat de verkoop gaat lopen. Een heel best jaar zal het echter niet worden.'
Bakkum teelt ook spitskool. De spitskooltelers hebben met elkaar afgesproken dat ze de markt niet overvoeren om de prijs op peil te houden. 'Sluitkooltelers worden het iets minder makkelijk eens. Er staat natuurlijk ook veel meer sluitkool dan spitskool.'

Stroeve vraag

Rusland heeft ook belangstelling voor de afname van kool, maar de vraag loopt nog stroef. 'Als Rusland eenmaal aan de markt is, kan het snel gaan', weet bemiddelaar De Kruijer uit ervaring. 'Nu is er nog niet veel vraag, maar ik hoop dat het nog verandert. Misschien dat Polen en Zuidoost-Europa zich straks ook nog melden. Daar kunnen we echter nog niet veel over zeggen. Van die landen moeten we het dit jaar wel hebben. Frankrijk, Duitsland en Engeland hebben zelf genoeg.'
Met een prijs van 5 euro per 100 kg ging de kool in de laatste dagen van maart tegen afleverkosten weg. 'Vorig jaar was een goed jaar. Dit seizoen is lang slecht geweest. Voorlopig is er nog niets verdiend.'

Nederland geen 'gatenvuller'

Volgens De Kruijer ziet het er ook niet naar uit dat Nederland dit seizoen de traditionele rol van 'gatenvuller' kan spelen. 'Er zijn geen missers. Er is overal voldoende geoogst. Jammer voor ons. Eigenlijk moeten de Russen meer kool eten. Dan trekt de vraag goed aan, want daar wonen mensen genoeg.'
Dat de afzet nu stagneert, heeft niet alleen met de vraag te maken. De Kruijer: 'De tuinders hebben nog genoeg in de cellen. Gezien de prijs hebben ze weinig zin om te verkopen. Ze wachten liever tot die weer aantrekt. Gebeurt dat, dan is alles weer mogelijk.'

Forse krimp

De bemiddelaar verwacht in Europa een krimp van 10 procent in het sluitkoolareaal, al houdt hij een slag om de arm voor Oost-Europa. 'Rusland en Polen zijn landen waar je niet in kunt kijken. Je kunt niet inschatten of ze krimpen of uitbreiden. Deze prijzen blijven niet zonder gevolgen. Je hoort wel eens dat ze in landen als Polen veel goedkoper kunnen telen, maar zoveel verschil is er niet met de telers in Nederland. Ook de Polen kunnen niet uit de voeten met de huidige prijzen.'
Bakkum is minder somber over het areaal. Hij verwacht dat het Nederlandse op peil blijft. 'De bedrijven zijn er nu eenmaal op ingericht. Ze telen volgend jaar misschien iets minder, veel is het niet.'