CAO Open Teelten biedt werkgever flexibiliteit
Verschillen
In de zomer van 2007 bereikten werkgeversorganisaties en vakbonden al een onderhandelingsakkoord over de nieuwe CAO inclusief de introductie van één nieuw loongebouw. Tijdens de uitwerking van de afspraken verschilden FNV Bondgenoten en de werkgevers echter van mening over de inschaling in het nieuwe loongebouw en de gevolgen voor werknemers die op 1 juli 2007 al in dienst waren.
Beide partijen moesten wéér naar de onderhandelingstafel. Uiteindelijk werden de partijen het hierover alsnog eens.
Terugwerkende kracht
De nieuwe overeenkomst gaat met terugwerkende kracht in op 1 juli 2006 en loopt door tot eind 2008. De afspraken zijn van toepassing op circa 25.000 vaste en 70.000 tijdelijke medewerkers in onder meer de akkerbouw, bloembollenteelt en vollegrondsgroenteteelt.
De werkgever betaalt zijn personeel met terugwerkende kracht tot 1 juli 2007 3 procent meer loon en vanaf 1 juli 2008 nog eens 3 procent. Ter compensatie van het CAO-loze tijdperk moet de werkgever werknemers die in dienst waren op 1 september 2007 en 1 juli 2006 eenmalig 1,5 procent uitbetalen.
Onderhandelaar Juul Sanders van LTO Nederland geeft toe dat de onderhandelingen erg lang hebben geduurd. 'Veel te lang. Het gevolg is dat veel akkerbouwers en tuinders nu hun salarisadministratie opnieuw moeten aanpassen.'
Loongebouw
Het nieuwe loongebouw is volgens Sanders een vooruitgang voor de werkgever en de geschoolde werknemer. 'Het biedt minder salarisstapjes en minder perspectief voor ongeschoold werk, de zogenoemde B-, C- en D-schalen. Voor beter opgeleiden en personen in leidinggevende functies biedt het nieuwe loongebouw daarentegen meer perspectief. Zij kunnen uiteindelijk hoger eindigen in het salarisgebouw', vat Sanders de wijzigingen samen.
Oude rechten gehandhaafd
De oude rechten van werknemers blijven gehandhaafd. Zij worden ingeschaald in de naastgelegen hogere loonschalen van het nieuwe loongebouw. Voor enkele groepen medewerkers is een overgangsregeling getroffen. Werknemers in dienst vóór 1 juli 2007 mogen er niet op achteruit gaan. Werknemers die niet kunnen worden ingedeeld in het nieuwe loongebouw, bijvoorbeeld doordat zij in het oude systeem aan het maximum van hun schaal zitten, behouden hun feitelijke loon van 1 juli 2007. Toekomstige loonsverhogingen worden over dit loon berekend. Werknemers die na 1 juli 2007 in de sector gaan werken, worden direct in het nieuwe loongebouw ingeschaald.
Wettelijk minimumloon
Naast één loongebouw is een ander voordeel voor de werkgever de extra flexibiliteit die de CAO biedt met betrekking tot de inzet van werknemers. Een akkerbouwer kan seizoenwerkers nu een half jaar inzetten tegen het wettelijk minimumloon. Na een 'rustperiode' van een half jaar kunnen ze het jaar daarop weer voor maximaal deze periode komen werken.
'Dit is ideaal voor seizoenswerk dat veelal door buitenlandse arbeidskrachten wordt gedaan', onderstreept Sanders. In de nieuwe CAO is met de vakbonden tevens overeengekomen dat voor dienstverbanden van maximaal acht weken geen afdracht nodig is van premies voor de private fondsen en voor pensioenen. Met minister Piet-Hein Donner is LTO Nederland in gesprek om de lage ww-premieheffing op deze korte dienstverbanden toe te passen. Gebeurt dat niet, dan stijgen de kosten voor het kortdurend seizoenwerk aanzienlijk.
Flexibeler
'Met het oog op de huidige situatie op de arbeidsmarkt is het geen slechte CAO. In totaliteit is deze CAO goed', zegt Ben Hasselo in Eibergen. Hij heeft op zijn akkerbouwbedrijf, dat zich vooral toelegt op de aardappelteelt, twee medewerkers in dienst. 'De twee keer 3 procent loonsverhoging lijkt veel. Dat is het ook. Maar de kosten van levensonderhoud stijgen ook. Zolang de opbrengsten van de gewassen goed zijn, vormen deze loonsverhogingen geen probleem.'
Groot voordeel voor de werkgevers is, volgens Hasselo, de flexibiliteit die akkerbouwers nu krijgen met de inzet van personeelsleden. 'Vooral voor het ongeschoolde (oogst-)werk, dat veelal door buitenlanders wordt verricht. We zijn nu flexibeler wat betreft werkperiode maar ook wat betreft de werkweek en werkdag. En voor ongeschoold werk geldt het minimumloon.'
